14 Ocak 2021 Perşembe

Hasan Padişah (Paşa) Camii, Eyyûbiye, Şanlıurfa

Hasan Padişah (Paşa) Camii, Şanlıurfa'nın Merkez Eyyûbiye İlçesi, Gölbaşı Mahallesi ile Aharbaşı Çarşısı yakınında yer almaktadır.
Cami iki değişik zamanda yapılmıştır. 
Önündeki tek kubbeli bölüm Tokdemir isimli bir Türk beyi tarafından, ana kısım ise Uzun Hasan olarak tanınan Şeyh Yakup tarafından 1499 yılında yaptırılmıştır. 
Caminin son cemaat mahallindeki mihrabiye üzerinde Yavuz Sultan Selim döneminde, 1496 tarihinde Şeyh Abdülkadir oğlu Hacı Yakup’un yaptırdığı yazılıdır. 
Ancak bu kitabenin bir tadilat kitabesi olduğu sanılmaktadır. 
1926 tarihli Urfa Salnamesi’nde ise caminin Akkoyunlu sultanı Uzun Hasan tarafından yaptırıldığı yazılıdır. 
Evliya Çelebi de bu yapıdan Sultan Hasan Camii olarak söz etmiştir.

Şanlıurfa yöresine 1404-1514 yıllarında Akkoyunluların hakim olduğu düşünülecek olunursa caminin de bu dönemde yapıldığı sanılmaktadır. 
Son cemaat mahallindeki 1796 tarihli kitabede Hacı Musa, 1874 tarihinde de Küpelizâde Hacı Ömer tarafından tamir edildiği yazılıdır.

Cami kesme taştan yapılmış olup, geniş bir avlunun ortasındadır. 
İbadet mekânı dikdörtgen planlıdır ve mihrap duvarına paralel sütunlarla üç sahna ayrılmıştır. 
Son cemaat mahallinden yuvarlak kemerli bir kapı ile ibadet mekânına girilmektedir. 
Son cemaat mahalli dokuz payeli, sekiz bölüm halinde çapraz tonozludur. 
Son cemaat mahallinin doğusundaki göz Toktemur Mescidi önüne rastlamaktadır. 
İbadet mekânının ortasındaki ikişer ayak duvarlarla ve birbirleri ile kemerlerle bağlanmış, üzerine de üç büyük kubbe oturtulmuştur. 
Bu kubbeler sekizgen kasnaklıdır. 
Mihrap beş dilimlidir. 
Mukarnaslı olan bu mihrabın iki yanında köşeli sütunçelere yer verilmiştir. 
Mihrap üzerinde 1968 tarihinde onarıldığını gösteren bir kitabe bulunmaktadır. 
Minber koyu sarı ve pembe renkli taşlardan yapılmıştır.
İki kanatlı ahşap kapısı bitkisel bezemelerle süslenmiş olmasına rağmen son yıllarda yağlı boya ile boyanmış ve orijinalliğini kaybetmiştir.

Caminin kuzeydoğusundaki minare kesme taştan, kare kaide üzerine sekizgen gövdelidir.
Urfalı Şair Fehmi’nin yazmış olduğu buradaki 1859 tarihli kitabesinden Halil Bey tarafından tamir edildiği öğrenilmektedir. 
Caminin avlusundaki medrese yol genişletilmesi esnasında yıkılmıştır. 

MERKEZ EYYÛBİYE'DEKİ DİĞER CAMİLER

ŞANLIURFA'DAKİ CAMİLER


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder