Yavuz Selim Külliyesi

Kanuni Sultan Süleyman tarafından babası Yavuz Sultan Selim hatırasına, 1516–1522 yılları arasında Fatih’te, Sultan Selim semtinde, Haliç’e hâkim bir tepe üzerinde inşa edilmiş olan külliye; cami, imaret, sıbyan mektebi, darüşşifa, hamam ve bir türbeden müteşekkildir. Sultan Selim Külliyesi’nin kim tarafından yapıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte; Tahsin Öz, külliye camisinin Mimar Acem Ali’ye inşa ettirildiğini ileri sürmüştür. Tabhaneli cami örneğinin son temsilcilerinden biri olan bu camii, Edirne camileri örnek alınarak inşa edilmiştir. Cami büyük bir dış avlunun ortasında bulunur ve dış avludan 22 kubbenin dolandığı caminin revaklı iç avlusuna, üç farklı yönde giriş verilmiştir. Bu iç avlunun ortasında, sekiz mermer sütuna sahip sıra dışı bir görünümü olan cami şadırvan bulunur.  Cami kütlesi 24.5 m açıklığa sahip büyük bir kubbe ile örtülüdür. Kubbenin büyüklüğü ve zemine olan mesafesi dikkate alınacak olursa; kubbenin bu şekilde tasarlanarak ana mekâna egemen olmasının sağlanmaya çalışıldığı görülecektir. Cami hariminin sağ tarafında altı ayak üzerine oturtulmuş müezzin mahfili, sol kısımda ise; göze hitap eden bir görünüme sahip, sekiz sütun üzerinde yükselen sultan mahfili yer alır. Evliya Çelebi; sultan mahfilinde bulunan altın yaldızlı kafeslerin Sultan İbrahim tarafından yapıya eklendiğini belirtir. Caminin kıble kapısında ve bazı pencere kemerlerinde yer alan çini panolarda kullanılan kakmalarla, bu öğelere sanatsal bir değer katılmıştır. Ayrıca; caminin işlemeli mermer minberi, tek şerefeli iki minaresi, bu sade camide göze çarpan diğer elemanlardır. Külliyenin bir diğer yapısı; klasik tarzda inşa edilen, revaklı girişe sahip sekizgen planlı türbesidir. Külliyenin kıble yönündeki haziresinde bulunan bu türbede, I. Selim’in sandukası bulunur ve sandukanın başucuna beyaz bir kaftan asılıdır. I. Selim’e ait olan bu kaftan dönemin âlimlerinden İbni Kemal’in atının çamur sıçrattığı o meşhur kaftandır. Bu türbenin yanındaki benzer mimari özelliklere sahip diğer türbede ise; Kanunu Sultan Süleyman’ın küçük yaşta hakkın rahmetine kavuşan kızları ve şehzadeleri medfundur. Ayrıca, külliye haziresinde Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Hafza Sultan mezarı da bulunmaktadır. Tarihi Külliyeden günümüze kalan yapılar; cami, türbeler ve dış avlu girişinde bina edilmiş olan sıbyan mektebidir.