Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, Gebze, Kocaeli
Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, Kocaeli'nin Gebze İlçesi Gölcükönü Meydanı, Bağdat Caddesi ile
Küçük Yazı Sokağı, Çömlekçi Bayırı ve Odunkapısı sokakları arasında yer almaktadır.Külliye, Kanuni Sultan Süleyman devrinde yapılmış en büyük külliyelerden birisidir.
Külliye; cami, medrese, imaret, kütüphane, dergah, kervansaray, bimarhane, türbe ve paşa odalarından meydana gelmiştir.
Çoban Mustafa Paşa’nın asıl ismi Gazi Mustafa Bin Abdülkerim'dir.
Çoban Mustafa Paşa, Kapucubaşı görevinde bulunmuş, 1571’de ikinci Vezirliğe, 1522’de de Mısır Beylerbeyliği’ne getirilmiştir.
Kanuni Sultan Süleyman’ın kız kardeşi Hafsa Sultan ile evlenmiş Belgrat, Rodos seferlerine katılmış, 1529’da Viyana seferine gitmek üzere iken ölmüştür.
Gebze’deki külliyesinin bir bölümünü oluşturan türbesine defnedilmiştir.
Çoban Mustafa Paşa, Kapucubaşı görevinde bulunmuş, 1571’de ikinci Vezirliğe, 1522’de de Mısır Beylerbeyliği’ne getirilmiştir.
Kanuni Sultan Süleyman’ın kız kardeşi Hafsa Sultan ile evlenmiş Belgrat, Rodos seferlerine katılmış, 1529’da Viyana seferine gitmek üzere iken ölmüştür.
Gebze’deki külliyesinin bir bölümünü oluşturan türbesine defnedilmiştir.
Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, Gebze, Kocaeli
Çoban Mustafa Paşa Külliyesi’nin inşa tarihi ve mimarı tartışmalıdır.
Mimar Sinan’ın eserlerinin listesini veren Tuhfetü’l Mimarin’de cami, imaret ve medresenin ismi geçmektedir.
Cami ve medresenin kapıları üzerinde 1523-1524 tarihleri yazılı ise de Mimar Sinan 1521’de Belgrat, 1522’de Rodos seferine katılmıştır.
Prof.Dr.Metin Sözen Külliye'nin tasarım ve uygulamasının tamamen Mimar Sinan tarafından yapılmasının güç olacağını belirtmektedir.
Büyük bir ihtimalle Külliyenin planlarını Mimar Sinan düzenlemiş, uygulamasını da Mimar Hüssam Ağa yapmıştır.
Evliya Çelebi de bu konuda; “Bu camiyi Süleymaniye Cami-i Şerifi’ni yapan Koca Mimar Sinan’ın başhalifesi Hüssam Kalfa büyük bir maharet ve üstatlıkla yapıp, şirin ve ince fenlerinde büyük sanatını göstermiştir” demektedir.
Mimar Sinan’ın eserlerinin listesini veren Tuhfetü’l Mimarin’de cami, imaret ve medresenin ismi geçmektedir.
Cami ve medresenin kapıları üzerinde 1523-1524 tarihleri yazılı ise de Mimar Sinan 1521’de Belgrat, 1522’de Rodos seferine katılmıştır.
Prof.Dr.Metin Sözen Külliye'nin tasarım ve uygulamasının tamamen Mimar Sinan tarafından yapılmasının güç olacağını belirtmektedir.
Büyük bir ihtimalle Külliyenin planlarını Mimar Sinan düzenlemiş, uygulamasını da Mimar Hüssam Ağa yapmıştır.
Evliya Çelebi de bu konuda; “Bu camiyi Süleymaniye Cami-i Şerifi’ni yapan Koca Mimar Sinan’ın başhalifesi Hüssam Kalfa büyük bir maharet ve üstatlıkla yapıp, şirin ve ince fenlerinde büyük sanatını göstermiştir” demektedir.
Caminin İçinden Bir Görünüm
Külliye, 117.00x106.10 m. ölçüsünde geniş bir alanı
kaplamaktadır.Avlusuna dört ayrı kapıdan girilmektedir.
Külliyenin asıl girişi Kütüphane altında olup, Gölcükönü Meydanı, kervansaray yönünde imaret ile türbe avlusu arkasından da içeriye girilmektedir.
Bunlardan Gölcükönü Meydanı’ndaki giriş üzerinde Sultan II.Abdülhamid’in tuğrası ile tadilat kitabesi bulunmaktadır.
Cami avlusunun arkasında daha geniş ikinci bir avlu olup, buraya türbe avlusu ismi verilmiştir.
Bu şekildeki arka avlulu plan şeması daha sonraki yıllarda Kocaeli Pertev Paşa Külliyesi’nde Mimar Sinan tarafından yenilenmiştir.
Çoban Mustafa Paşa, külliyesine zengin vakıflar da tesis etmiştir.
Gebze’de 98 dükkan, başhane, bozahane ve bir aşçı dükkanı vakfetmiştir.
Ayrıca vakfiyesinde külliyenin padişahın temlik ettiği geniş bir arazide kurulduğu yazılı olup, sınırları tüm ayrıntıları ile belirlenmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder