Türk Şehitliği, Berlin, Almanya
Berlin’deki Türk Şehitliği’nin inşası 1700’lü yıllara, Osmanlı-Prusya dostluğuna dayanıyor. İlk Osmanlı-Prusya Dostluk ve Ticaret Anlaşması II. Friedrich Wilhelm zamanında imzalanır.
II.Friedrich Wilhelm, Türk-Alman toplumlarının karşılıklı ilişkilerini anlatırken, “Eğer Türkler gelip ülkeme yerleşmiş olsalardı onlara camiler yapardım.” ifadesini kullanır.
Türk Şehitliği’nin kuruluşu, Osmanlı’nın ilk sürekli sefiri (elçisi) olarak 3 Haziran 1797’de Berlin’e giden devlet adamı, şair ve mutasavvıf Giritli Ali Aziz Efendi’nin vefatına dayanır.
1798’de vefat eden Ali Aziz Efendi’nin naaşının o dönemde ülkeye nakli mümkün olmadığından Prusya Kralı III. Friedrich Wilhelm bir yer tahsis eder.
1804’te Osmanlı maslahatgüzarı Mehmed Esad Efendi de Berlin’de vefat edince Ali Aziz Efendi’nin yanına defnedilir.
1866’da eski Türk mezarlığı, zamanın Osmanlı Padişahı’nın izni alınarak bugünkü Columbiadamm adlı yere nakledilir. Birinci Dünya Savaşı’nda yaralanarak tedavi için getirildikleri Berlin’de vefat eden Osmanlı Türk subayları da defnedilince mezarlığa “Şehitlik” denmeye başlar. Ermeniler tarafından Berlin’de öldürülen Talat Paşa da 1943’te Türkiye’ye nakledilinceye kadar burada yatar.
Türk Şehitliği, yalnızca Osmanlı Türk subayları ya da devlet adamlarına değil Arap, Kazak, Pakistanlı, İranlı, Kırımlı, Filistinli, Tunuslu Müslümanlara da ev sahipliği yapıyor.
Şehitlik arazisinin Osmanlı’ya verilmesinin ardından ilk zamanlar bütün mezarlığı dolduracak kadar şehit yoktu.
Dolayısıyla Müslüman toprağı olması nedeniyle o dönemde Türkiye ve diğer milletlerden gelip vefat eden insanlar arazi müsaitken buraya defnedilmiş.
Berlin Türk Şehitliği’nin önemli bir özelliği de cumhuriyetin ilanından sonra doğrudan Milli Savunma Bakanlığı’na bağlanması.
1924-1990 arasında Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı kalan arazi bu yönüyle dünyada bir ilk olma özelliğine sahip.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder