Akatlar (Karanfilköy) Camii, Beşiktaş, İstanbul

Akatlar (Karanfilköy) Camii, Beşiktaş, İstanbul

Akadlar (Karanfilköy) Camii, İstanbul'un Beşiktaş İlçesinde, Akatlar Mahallesi Zeytinoğlu Caddesi üzerinde, Eliuygun Sokak’la Çınar Sokak kavşağında Karanfilköy Meydan’ındadır.

Bugünkü caminin bulunduğu yerde, toplam alanı 950 m², cami alanı 200 m², 350 cemaat kapasiteli üstü kiremit örtülü, ahşap çatılı 1961 yılında Mustafa Bağcılar tarafından yaptırılmış olan bir mescid bulunuyordu.(1)

1988 yılına gelindiğinde bu küçük mescid bulunduğu bölgede ihtiyaca cevap veremez hale geldiği için, daha büyük bir cami yapmak üzere bu mescid yıkılarak daha geniş bir alan üzerinde bugünkü cami yapılmıştır.

Bugünkü Karanfilköy Meydanı’ndaki Akatlar Câmii; “Karanfilköy Camii - Hastane ve Okul Yaptırma Yaşatma Derneği” tarafından yaptırılmıştır.

 Akatlar (Karanfilköy) Camii'nin Mihrab ve Minberi

Mimarı, Mimar Hüseyin Çetin’dir. 

1985’te 3000 m² toplam arsa üzerinde 600 m²lik bir alanda temeli atılan Akatlar Câmii Osmanlı camileri örnek alınarak, dikdörtgen plânlı betonarme, duvarları kesme taştan, kubbeli, çift minareli, revaklı geniş bir avlu içerisinde bir külliye şeklinde inşa edilmiştir.

1985’te temeli atılan Akatlar Câmii, 1988’de Beşiktaş Müftülüğü’nün verdiği beraatla ibadete açılmıştır. 

Bugün rahat ve ferah bir ortam içinde ibadet edilmekte olan caminin müştemilatında çalışmalar sürmektedir.

Akatlar Câmii, 3000 m²lik bir alanda geniş, revaklı bir avlu içerisindedir. 

Bu geniş avluya, biri kuzey cephesinden, diğeri ve esas giriş de kıble istikametinden olmak üzere iki giriş vardır.

Avluya açılan bu ana giriş kapısı bir zafer takı görünümündedir.

Çok nefis tasarlanmış ve tamamen mermer cephe üzerinde ortada saat, sağda Arapçası, solda Türkçesi ile altın varakla veya benzeri yaldızla bezeli veda hutbesi, yanlarda mermer söveli üstü oval iki dikdörtgen pencere, pencere altlarında nefis Kütahya çinilerinden, lale, sümbül, karanfil çiçek desenleriyle bezeli nefis iki tablo bulunmaktadır.

Avlu girişinin sağında aşevi, solunda sağlık ocağı bulunmaktadır.

Bu avlu giriş kapısının üzerinde 80 m²’lik bir mekân vardır.

Avlu boyunca revakların altında sağdan ilerlediğimizde cemaatin ve misafirlerin oturup dinlenebilecekleri ve çay kahve içebilecekleri 25 m²’lik bir çay ocağı, aşeviyle çay ocağı arasında revakların altında üzeri kiremitle örtülü dokuz kubbeli ve altında oturulabilecek açık mekânlar görülür.

Biraz ilerde aynı sırada 350 kişilik bir toplantı-konferans salonu, onun yanında küçük bir çalışma odası ve devamında her biri 25 m²’lik yaz Kur’an Kursları ile her türlü etkinliklerde kullanılabilecek durumda dört sınıf (oda) vardır.

Avlunun kuzeybatı cephesinde bir duvarla dış cepheden ayrılmış olup bu duvarın arkasında cami görevlileri için iki lojman bulunmaktadır. 

İmam-Hatip’in oturduğu yer 60 m², müezzinin bulunduğu yer de 50 m²’dir.

Akatlar Câmii avlu zemini tamamen mermerle kaplanmıştır. 

Bu avlunun kuzeydoğu köşesindeki minare kaidesinin altında bir şadırvan bulunur. 

Caminin ikinci bir şadırvanı, abdest alma yerleri ile tuvaletleri de vardır ve bu mekânlar da avlunun ana giriş kapısının hemen solunda mermer merdivenler ile inilen avlu altındaki bir zeminde bulunmaktadır. 

Bu bölümde kadınlar için de ayrıca tuvalet ve abdest alma yerleri mevcuttur.

Cami avlusunu çevreleyen revakların altında 46 pencere bulunur.

Caminin altında 3000 m²lik iki katlı bir işyeri ile ayrıca biri 80 tonluk diğeri 15 tonluk iki de su deposu vardır.

Avlusundan açılan üç ayrı kapıdan camiye girilir. 

Doğu ve batı cephesinde bulunan iki kapı doğrudan cami içine açılır. 

Üçüncü ve ana giriş kapısı ise, kuzeyde kıble ekseninde ve son cemaat yerine açılmaktadır.

Son cemaat yeri girişinde, etrafı geniş mermer söveli çift kanatlı ahşap kapının önündeyiz. Kapının iki tarafında yine mermer söveli, demir parmaklıklı, üstü oval ahşap doğramalı dört pencere, sağdakinin üstündeki mermer alınlıkta taç görünümünde nefis bir hatla besmele-i şerif, diğerlerinin üstünde ise iki bölüm halinde Bakara Suresi’nin 238.  ayeti yazılıdır.

Ayrıca 4. pencere üzerinde de yine Bakara Suresi’nin 222. ayeti bulunmaktadır.

Avludan son cemaat yerine girişi sağlayan bir taç kapının, cami duvarının üst noktasına kadar yükselen mermer tacın altında Neml Suresi’nin 30. ayeti nefis bir hatla yazılı olup, ahşap kapının hemen üzerindeki mermer bordürde de besmele yazılıdır.

Son cemaat yeri, duvarları tabandan tavana lale hâkimiyetli mavi yeşil renklerle işlenmiş Kütahya çinileriyle kaplanmış, tavanı kalem işi motiflerle bezelidir. 

Kuzey duvarında dikdörtgen şeklinde ahşap doğramalı demir parmaklıklı dört pencere ve dört küçük avize ile aydınlatılmaktadır. 

Bu bölüm 100 m²dir.

Son cemaat yerinden açılan etrafı mermer söveli, ahşap, geniş çift kanatlı ve üstündeki mermer üzerinde nefis bir hatla Hicr Suresi’nin 44–45. ayetleri yazılı olan kapıdan harime girilir.

Harimin üzeri dört fil ayağı üzerine oturmuş, bir gerdanlık gibi göğsüne dizilmiş 16 küçük vitray penceresiyle ana kubbe, ana kubbeyi destekleyen dört yarım kubbe ve dokuz küçük kubbe ile örtülüdür. 

Kubbelerdeki nefis kalem işi motifler ve bu kubbelerle tavanların her birinden cami içine süzülerek inen 33 avizesi, mermer mihrabı, minberi, kürsüsü ve “U” şeklindeki mihraba kollarını açan kadınlar mahfili ile muhteşem bir tablo. 

Girene, görene huzur veren ilahi bir mekân….

Ana kubbenin tam ortasında avizenin de bağlandığı merkezde koyu mavi-yeşil renkte bir madalyon ve etrafındaki, bordo renkte bir zemin üzerinde altın varaklı nefis bir hatla Hac Suresi’nin 77.ayeti yazılıdır. 

Kubbe, kasnağını çevreleyen 16 küçük vitray pencereden süzülerek yansıyan ışıkla lahuti bir görüntü verir.

Ana kubbeyi destekleyen yarım kubbelerin bağlantı noktalarında ise aynı renk zeminlerde Ayet-El Kürsi yazılıdır. 

Aslan göğüslerinde ise kıble tarafındakilerde “Allah(C.C)”, “Muhammed(S.A.V)”, karşılarındakilerde de mavi madalyonlar üzerinde nefis bir hatla yazılmış ayeti kerimeler görülmektedir.

Kubbeler, nefis kalem işi motiflerle bezenmiş olup, dört yarım kubbe kasnağında ise yedişerden toplam 28 orta boy vitray pencere vardır.

Harim duvarlarında, dikdörtgen plânlı, mermer söveli, ahşap, demir parmaklıklı 17 pencere bulunmaktadır.

Kubbe çemberinin alt eteklerine kadar cami duvarları tamamen nefis Kütahya çinileriyle kaplanmıştır.

Kadınlar mahfilinin altı (harim tavanları) ise nefis kalem işi motiflerle süslenmiştir.

Caminin taçlı nefis mermer mihrabı, minberi ile vaaz kürsüsü mermer işçiliğinin günümüzdeki güzel örneklerindendir.

Harim girişinin sağ ve sol köşelerinden açılan kapılardan girince kadınlar mahfiline girişi sağlayan merdivenlerle kadınlar mahfiline çıkılır. 

Görüntü burada daha da farklılaşıyor ve ruhumuzu saran ayrı bir güzellikle karşılaşıyoruz.

Buradan cami bütün ihtişamıyla önümüzdedir. Kubbeler, avizeler ve renk cümbüşü görüntüsü ile mahfil duvarları dâhil adeta bir çini denizinin ortasında hissini veriyor görenlerine. 

Kubbelerin nefis kalem işleri, kubbeleri taşıyan sütunlar, mermer işçiliğinin güzelliklerini sergileyen mermer mihrap, minber ve kürsüsüyle önümüzdeki görüntü bizi farklı dünyalara götürüyor.

Harimi “U” şeklinde kucaklayan kadınlar mahfilinin harime bakan kenarları yine işlemeli nefis korkuluklarla çevrelenmiş, duvarları üst sıra pencere altlarına kadar Kütahya çinileriyle kaplanmıştır. 

Duvarlarda Hulefa-i Raşid’in isimleri bulunan levhalar vardır.

 Kadınlar mahfilinin üstünü örten dokuz küçük kubbe içleri de nefis kalem işleriyle bezenmiştir.

Kadınlar mahfili, duvarlarındaki iki sıra halinde 37 adet vitray pencere ile aydınlık almaktadır. Alt sıradakiler üsttekilere nazaran biraz daha sade birer görünüme sahip olup üst sıradakiler çok nefis vitrayla bezelidir.

Bu bölümdeki alt sıra pencereler arasında farklı çini motiflerle bezeli doğu-batı ve kıble duvarında ikişer taneden altı adet de kör pencere vardır. 

Bunlardan tane de mihrabın sağ ve solunda bulunmaktadır.

Caminin harim ve mahfil pencerelerinin alt sıra olanları etrafı mermer söveli, ahşap, üst sıra pencereleri ise hepsi alçı dökme ve vitraydır. 

Caminin minareleri çift şerefeli ve iki tanedir. 

Minareler, caminin kuzeydoğu ve kuzeybatı köşelerinde yer almaktadır. 

Minarelere çıkış ise kadınlar mahfiline çıkış merdivenleri ile sağlanmaktadır.

Cami dış duvarları kufeki taşı ile kaplanmış olup, kubbe üzeri ise kurşunla örtülüdür. 

Mülkiyeti Karanfilköy Cami Derneği’ne ait olan Karanfilköy Akatlar Câmii’nin bir İmam-Hatip ve bir Müezzin-Kayyum kadrosu vardır. 

Bir imam-hatip ve bir müezzinin görev yaptığı camide vakit namazlarda 100-150, Cuma ve Bayram namazlarında ise 2000-2500 cemaat olmaktadır. 

Camide hanımların namaz kılacağı yer mevcut olup Yaz Kur’an Kurslarında 100-120 öğrenci bulunmaktadır 

1-Beşiktaş Müftülüğü Cami Kütük Defteri sh-25

BEŞİKTAŞ 'TAKİ DİĞER CAMİLER

 İSTANBUL’DAKİ  DİĞER CAMİLER