Kalaycıoğlu Mescidi, Kayseri'nin Merkez Kocasinan İlçesi Gevher Nesibe Mahallesinde yer almaktadır.
Küçük bir mahalle mescididir.
Mescidin kitabesi bulunmamaktadır.Eserin mimari hususiyetleri dikkate alınarak XVIII.yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir.
Mescid, enlemesine dikdörtgen planlı olup kuzeyde küçük bir avlu bulunmaktadır.
Üzerine sonradan düz beton dam yapılmıştır.
Mescidin kuzey tarafında son cemaat mahalli ve açık bir avlusu bulunmaktadır.
Avluya batıdaki kapıdan girilir.
Avlu yaklaşık 3.00 m. boyunda moloz taş duvarla çevrilmiştir.
Avlunun kuzeybatı cephesinde 9 taş basamakla çıkılan köşk minare bulunmaktadır.
Mescidin klâsik plândaki son cemaat mahalli; mevzubahis 1991 tadilâtında kapatılarak sağlı sollu iki oda haline getirilmiştir.
Camiin son cemaat mahalli 4 ahşap direğe oturmuş ve üst örtüsü topraktandır.
Batıdaki avlu giriş kapısı basık kemerlidir.
Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün onayı ile bu kapı kapatılarak, doğuda önceden mevcut, düz lentolu kapı açılmıştır ve üzeri yuvarlatılmıştır.
Harime kuzeyde bulunan ahşap kapıdan girilir.
Harimde iki serbest taş sütun bulunmaktadır
Sütun başlıkları düz kaide şeklinde taştır.
Sütunları duvarlara bağlayan kemerler, kuzey güney yönde atılmış olup kesme taştan inşa edilmiştir .
Kemerler ve sütunlar harimde uzunlamasına üç şahın oluştururlar.
Kıble yönünde, batı ve kuzey yönde ikişer pencere içeriyi aydınlatmaktadır.
Farklı seviyelerdeki bu pencereler mazgal tipindedir.
Beş sıra mukarnasla süslenmiş olan mihrab oldukça tahrib olmuş durumdadır.
Bu sebeple pervazlar tamamiyle yok olmuş ve buralar mermer plakalarla kapatılmıştır.
Ahşap minber külahını taşıyan sütun başlıkları palmet yapraklıdır, diğer bölümleri sadedir.
Mescidin kuzeyindeki, avluyu çeviren yüksek bir duvarın kuzeybatı köşesinde 9 basamaklı bir merdivenle çıkılan minber (köşk) minare yer almaktadır.
Minare yüksekliği 3.39 cm dir.
Külahın bir bölümü yıkılmıştır.
Minare kesme taş malzeme ile inşa edilmiştir.
Blok taş korkuluklar minarenin güney ve batı cephelerinde yer alır.
Dört adet sütun yer almaktadır.
Sütun kaideleri kare şeklindedir.
Sütun gövdeleri sekizgen formunda inşa edilmiştir.
Gövdeden küçük ince bir silme ile sütun başlığına geçilmektedir.
Sütun başlıkları kare planda olup baklava dilimli Türk üçgenleriyle süslenmiştir.
Kemer(S)li basık yuvarlak kemer formundadır.
Petek, kare formundadır.
Külah, çatı üzerinde geniş bir kare kaide ve onun üzerinde kareden başlayarak iki sıra silmeden sonra kırılarak sekizgen bir formda yükselen külah bulunmaktadır.
Külahın içi oyulmuş ve dört cepheye birer kuş evi penceresi oturtulmuştur.
Günümüzde külahın bir bölümü ve aleminin olmadığı görülmektedir.
Oldukça harap bir durumda olan minarenin yok olmaması için acil restorasyona ihtiyacı vardır.
Mescidde herhangi bir süs unsuru mevcut değildir.
Mescid. dikdörtgen planlı, tek katlı ocak taşlarından yapılmıştır.
Bununla birlikte köşelerde çok az miktarda kesme taş kullanılmıştır.
Üst önü ahşap direkli toprak damdır.
Mescid, halen ibadete kapalı durumdadır.
Kaynaklar:
- Doç.Dr.Yıldıray ÖZBEK, Yrd.Doç.Dr.Celil ARSLAN, Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri, Kayseri, 2008. (Kayseri Büyükşehir Belediyesi), s.163, 164, 165.
- İlhan Özkeçeci, Tarihi Kayseri Cami ve Mescitleri, Kayseri, 1997, s.102.
- İlhan Özkeçeci, Kayseri Cami Mimarisinde Minber Minareler, Kayseri, 1993, s.123.
- Nazım Şanlı, Kayseri’deki Mescitler, E.Ü.
- Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri 1999.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder