Ayasofya Camii'nin Yıktırılan Medresesi'nin Bulunduğu Yer (18 numaralı yer)
Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırılmakla beraber, Sultan Abdülaziz devrinde yenilenen Ayasofya medresesi, Ayasofya'nın müzeye çevrilmesi ile 1936 yılında sebepsiz yere yıktırılmıştır.Bina 1924 yılına kadar Dâru'l-Hilâfeti'l-Aliyye Medresesi olarak kullanılmış, daha sonra İstanbul Belediyesi tarafından Öksüzler Yurdu haline getirilmiştir.
1934'de Ayasofya'nın müze yapılması kararı alınınca, bütün müştemilatı İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü'ne intikal etmiştir.
Medrese, bir müddet daha yurt olarak kullanıldıktan sonra sapasağlam iken, 1936'da harap olduğu ve Ayasofya'nın görünümünü bozduğu gerekçesiyle zamanın Antikiteler ve Müzeler Umum Müdürü Aziz Oğan'ın emri ile tamamen yıktırılmış, yerinde Bizans kalıntısı birkaç sütun kırıntısından başka bir şey kalmamıştır.
Müze müdürü, binanın yıkılmasına gerekçe olarak bir mektubunda:
"Ayasofya gibi tarihi ve mühim bir âbidenin yanında olması hasebiyle yıkılmasının zaruri" bulunduğunu belirtir.
Bu gayretkeşlik o kadar ileriye gitmiş olacak ki, Fatih'in yaptırdığı bu ilk İstanbul medresesinin temelleri bile kazılmış, yok edilmiştir.
Medresenin yıkılmadan önce resimleri çektirilip, planları Mimar Nihad'a çizdirildikten sonra, birer nüshaları Evkaf Müdürlüğü'ne ve Maarif Vekaleti'ne gönderilmiştir.
Muhtemelen bir nüshası da Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü'nde kalmıştır.
Ayasofya Medresesi’nin arkeolojik araştırmalar neticesi ortaya çıkartılmış olan kalıntıları
Neden insanlara bilgi sahibi olmadığınız konular hakkında eksik ve hatalı bilgiler veriyorsunuz? "yerinde Bizans kalıntısı birkaç sütun kırıntısından başka bir şey kalmamıştır." ve "Fatih'in yaptırdığı bu ilk İstanbul medresesinin temelleri bile kazılmış, yok edilmiştir." bilgileri hatalıdır. Yıktırılan medresenin temellerine dokunulmamıştır. 1980'li yıllarda yapılan arkeolojik kazılarda bu temeller ortaya çıkarılmıştır. Daha düne kadar da temeller ortadaydı. Geçtiğimiz yıllarda bu temeller üzerinde yeni medrese inşa edilerek geçen ay hizmete açılmıştır. Medresenin temelleri diye paylaştığınız fotoğraf 2.Ayasofya giriş yapısına ait eklerdir, planda 17 numarayla gösterilmiştir, medreseyle alakası yoktur.
YanıtlaSilBilmediğiniz/eksik bildiğiniz konular hakkında yeterli araştırma yapmadan paylaşım yaparak insanları yanlış yönlendirmeyin.
Son fotoğrafa bakarsanız altında "Ayasofya Medresesi’nin arkeolojik araştırmalar neticesi ortaya çıkartılmış olan kalıntıları" yazıyor.
SilDemekki önceleri yokmuş ki, sonradan kazılar neticesinde ortaya çıkarılmış.
Bu sayfa yayınlandığı zaman medrese yoktu, fakat şükürler olsun ki daha yeni yapıldı.
Aslında inşaat halindeki fotoğraflarını da geçen sene Ağustos ayında çekmiştik.
Ama buraya eklemeye imkanımız olmamıştı.
Yakında onları da ilave edeceğiz İnşâallah.