İplikçi Camii'nin Tarihçesi, Meram, Konya
İplikçi Camii, Konya Merkez Meram İlçesi'nde Alâeddin Tepesi’nin doğusunda, Kürkçü Mahallesi’nde, Alâeddin Caddesi’nde, Alâeddin Tepesi'nden Mevlânâ Müzesi ve Hükümet Konağı'na giderken sağda bulunmaktadır.
Caminin yanındaki medresenin vakfiyesinden öğrenildiğine göre; Sultan II.Kılıçaslan Devri'nde Vezir Şemseddin Altun-aba tarafından yaptırılmıştır.
İnşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir.
Bununla beraber caminin mimarî üslubu ve ilgili vakfiyesine istinaden cami ve yanındaki medresenin XII. yüzyılın sonlarında yapıldığı bilinmektedir.
Caminin Mihrab, Minber ve Vaaz Kürsüsü
Kitabesi caminin geçirdiği safhaları çok güzel ifade etmektedir.
Cami hem tamir edilmiş, hem yenilenmiş, hem de genişletilmiştir.
Caminin giriş kapısı üzerindeki kitabeye göre de Kişci (Samoracı) Mesudzade Hacı Ebubekir tarafından H.733/M.1333 yılında Recep Ayı'nda genişletilerek yenilenmiştir.
Bunun yanı sıra 1431 tarihli bir vakfiyede de caminin Turgut oğlu Ebülfazl Ahmet Bey tarafından yenilendiği belirtilmiştir.
Sonraki yıllarda yangın sonucu harap olmuş, 1584 yılında şehrin tüccarlarından Hacı Emrullah tarafından yeniden tamir edilmiştir.
Caminin planı ile ilgili bazı çelişkiler bulunmaktadır.
Prof. Dr. Selçuk Mülayim’den öğrendiğimize göre 1939 yılında yapılan tadilat esnasında caminin yanında bir başka yapı daha oraya çıkmıştır.
Cami muhtemelen bugün mevcut olmayan medresenin duvarına bitişikti.
Bugün cami duvarında görülen kemer izinin medreseye ait olması ihtimal dahilindedir.
Bununla beraber, caminin güney cephesi duvarı önünde yapılan kazıda eski bir minareye ait temel kalıntıları bulunmuştur.
Bu kalıntıların ilk camiye ait olduğu sanılmaktadır.
Caminin, birçok kez açılan cadde sebebiyle yıktırılması düşünülmüş, Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından 1945’de tadilattan geçirilmiş, Konya Müzesi’nin 1951’de Klasik Eserler bölümü olmuş, 1953 yılında Arkeoloji Müzesi haline getirilmiştir.
1960 yılında ise boşaltılarak cami olarak ibadete açılmıştır.
Cami ilk yapıldığı yıllarda ilk banisinden ötürü Ebülfazl Mescidi, daha sonra Ahmed Bey Camii ismiyle anılmıştır.
Bitişiğindeki Altun-aba Medresesi’nin vakfiyesinde belirtilen İplikçi Necibüddin Ayaz’ın bu medresenin mütevellisi olması ve yakınında da İplikçiler Çarşısı’nın bulunması münasebetiyle cami, evvelâ İplikçiler Camii ismini almış, daha sonra ise kısaca İplikçi Camii denmiştir.
İplikçiler Camii, günümüze orijinal şekliyle gelememiş, değişik zamanlarda tadilattan geçirilmiştir.
Ahmed Eflaki’nin “Ariflerin Menkibeleri” isimli eserinde bu caminin inşası ile alakalı bazı bilgiler bulunmaktadır.
“ Seyyid Selahaddin bir gün Konya’ya geldi.
Ebülfazl Mescidinde Cuma namazında bulundu.
O gün Mevlana hazretleri vaaz ediyordu.”
Bu sözlerden caminin XIII. yüzyılın ortalarında önemli bir dini merkez olduğu anlaşılmaktadır.
Günümüzdeki mihrabın altında bulunan mozaik kakmalı mihrap, XIII.yüzyılın başlarına tarihlendirilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder