Kurşunlu (Hekimzade Yusuf Sinan) Camii, Balıkesir'in Edremit ilçesinde, Kapıcıbaşı Mahallesi Kurşunlu Caddesi’nde bulunmaktadır.
Mazbut vakıf olan caminin mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü' ne aittir.
Caminin haziresinde bulunan, banisi Mevlâna Yusuf Sinan' ın mezar kitabesi hicrî 700 (1300/1301) tarihli olduğuna göre; Kurşunlu Camii' nin 1300 yılından önce yapılmış olması gerekmektedir.
Sekiz köşeli bir kaideye oturtulan kubbenin dayandığı kemerleri tutan sütunların başlıkları çok süslüdür.
Caminin ahşap kapısının sol kanadında ağaç oyma işçiliği ile; "Accilû bit tevbeti kablel mevt (Ölmeden evvel tevbe etmekte acele ediniz.)" ve sol kanadında ise "Accilû bissalâti kablel fevt (Vakit çıkmadan önce namaz kılmakta acele ediniz)" yazıları görülmektedir.
Cümle kapısı, kesme taştan yapılmış olup, ahşap kapısının işçiliği dikkat çekmektedir.
Kapının sağ köşesine cami ve Yusuf Sinan hazretleri hakkında bilgi tabelası asılmıştır.
Son cemaat mahallindeki sütunlar, çevrede bulunan antik şehirlerden getirilmiş olmalıdır.
Bu bölümdeki üç küçük kubbe, kemerlerle üç sütun üzerine oturtulmuştur.
Şadırvanı ve tuvaleti mevcuttur.
Ihlamur, akasya ve çam ağaçlarıyla kaplı genişçe bahçesindeki müştemilâtı çay ocağı olarak işletilmektedir.
Son cemaat yerinin sol tarafında küçük bir mihrabı bulunan caminin pencere kenarları mermer bloklarla çevrilmiş olup, korkulukları dövme demirden yapılmıştır.
Taban seviyesindeki altı pencereden bir tanesi, klima yerleştirilmesinden dolayı iptal edilmiştir. Kubbe yanlarında dört küçük pencere mevcut olup, caminin içinde yapılış tarihi belli olmayan eski bir saat bulunmaktadır.
Caminin tavanında asılı bulunan iki adet deve kuşu yumurtası dikkat çekicidir.
Kurşunlu Camii'nin sanat tarihi bakımından değerlendirilmesi ise şöyledir:
Eserde, inşa malzemesi olarak taş-tuğla kullanılmıştır.
Bu almaşık malzemeye uygun olarak kirpi saçaklar dikkat çekmektedir.
Eserin kuzeyinde kubbeyle örtülmüş üç birimli bir son cemaat mahalli vardır.
Birimler, İon ve Korint tarzında yapılmış devşirme başlıklı sütunlar tarafından taşınmaktadır.
Son cemaat yeri ön ve yan cepheleri geometrik şekilli tuğla süslemelerle süslenmiştir.
Eserin kuzeybatı köşesinde yer alan minaresi çokgen kürsülü, silindirik gövdeli tuğla bir minaredir. Papua kısmı kör kemerlemelerle, şerefe altı mukarnas şeritleriyle süslenmiştir.
Petek kısmı muhtemelen sonradan onarım görmüştür.
Eserde tek sıra halinde, sivri kemerli çökertme içine yerleştirilmiş pencereler dikkati çekmektedir. Basık kemerli giriş açıklığının ahşap kapı kanatlarının üzerine, üçerden altı süsleme panosu yerleştirilmiştir.
Üstteki iki panonun üzerine yazılar yazılmıştır.
Diğer panolar, ahşap oyma tekniğiyle oluşturulmuş geometrik süslemeler ihtiva etmektedir.
Panolar çiçek şeklindeki madeni kabaralarla birbirinden ayrılmıştır.
Caminin yanında olduğu bilinen medresesinden hiçbir iz günümüze gelememiştir.
Kurşunlu Camii Haziresi
Caminin batısında bulunan ve demir parmaklıklarla çevrili olan hazirede sekiz adet mezar kitabesi bulunmaktadır.
Bunların üç tanesi kırılmış bir tanesi de toprağa gömülmüş vaziyettedir.
Yusuf Sinan' ın Mezar Kitabesi:
Başucunda bulunan mermer kitabenin iç yüzünde; "Kale'n-Nebiyyi aleyhisselâm: el-Mü'minûne lâ yemûtûn.
Nakl-i men dâru'l-fenâ ilâ dâru'l-bekâ (Nebi aleyhisselam buyumuş ki: Müminler ölmezler.
Belki dünya evinden ahiret evine nakil olunurlar.)" yazısı görülmektedir.
Baş taşının dış yüzünde ise; "Teveffa-el bin Habib el Kadı bi'ibn Hakim fî şehr-i Cemaziyyel ahir sene seb'a mi'e" Mezarın, arapça olan ve manzum yazılan ayak ucu kitabesinde ise şu satırlar bulunmaktadır.
"Hazret-i Ali buyurmuş ki:
Ey dünyası kendini meşgul eden kimse!
Uzun düşünceler seni mağrur etmesin.
Ömrü gafletle geçmesin.
Zira ecel yakındır, Ölüm bir kapıdır.
İnsanların cümlesi oraya girer
Ölüm ansızın gelir.
Kabir amel sandığıdır.
Haline sabır et, Ecelsiz ölüm yoktur.
Ölüm bir kâse şerbettir, insanların hepsi onu içer."
Kaynak: https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/balikesir/gezilecekyer/kursunlu-cami-hekimzade-yusuf-sinan-camisi
Mazbut vakıf olan caminin mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü' ne aittir.
Caminin haziresinde bulunan, banisi Mevlâna Yusuf Sinan' ın mezar kitabesi hicrî 700 (1300/1301) tarihli olduğuna göre; Kurşunlu Camii' nin 1300 yılından önce yapılmış olması gerekmektedir.
Tek kubbeli camilerin klâsik örneklerinden olup, kesme taştandır.
İbadet mekanını sekizgen kasnak üzerine oturan bir kubbe örter.
Caminin ahşap kapısının sol kanadında ağaç oyma işçiliği ile; "Accilû bit tevbeti kablel mevt (Ölmeden evvel tevbe etmekte acele ediniz.)" ve sol kanadında ise "Accilû bissalâti kablel fevt (Vakit çıkmadan önce namaz kılmakta acele ediniz)" yazıları görülmektedir.
Cümle kapısı, kesme taştan yapılmış olup, ahşap kapısının işçiliği dikkat çekmektedir.
Kapının sağ köşesine cami ve Yusuf Sinan hazretleri hakkında bilgi tabelası asılmıştır.
Son cemaat mahallindeki sütunlar, çevrede bulunan antik şehirlerden getirilmiş olmalıdır.
Bu bölümdeki üç küçük kubbe, kemerlerle üç sütun üzerine oturtulmuştur.
Şadırvanı ve tuvaleti mevcuttur.
Ihlamur, akasya ve çam ağaçlarıyla kaplı genişçe bahçesindeki müştemilâtı çay ocağı olarak işletilmektedir.
Kubbe duvarının ortasında çok kenarlı mihrap nişi bulunmaktadır.
Taban seviyesindeki altı pencereden bir tanesi, klima yerleştirilmesinden dolayı iptal edilmiştir. Kubbe yanlarında dört küçük pencere mevcut olup, caminin içinde yapılış tarihi belli olmayan eski bir saat bulunmaktadır.
Caminin tavanında asılı bulunan iki adet deve kuşu yumurtası dikkat çekicidir.
Kurşunlu Camii'nin sanat tarihi bakımından değerlendirilmesi ise şöyledir:
Eserde, inşa malzemesi olarak taş-tuğla kullanılmıştır.
Bu almaşık malzemeye uygun olarak kirpi saçaklar dikkat çekmektedir.
Eserin kuzeyinde kubbeyle örtülmüş üç birimli bir son cemaat mahalli vardır.
Birimler, İon ve Korint tarzında yapılmış devşirme başlıklı sütunlar tarafından taşınmaktadır.
Son cemaat yeri ön ve yan cepheleri geometrik şekilli tuğla süslemelerle süslenmiştir.
Eserin kuzeybatı köşesinde yer alan minaresi çokgen kürsülü, silindirik gövdeli tuğla bir minaredir. Papua kısmı kör kemerlemelerle, şerefe altı mukarnas şeritleriyle süslenmiştir.
Petek kısmı muhtemelen sonradan onarım görmüştür.
Eserde tek sıra halinde, sivri kemerli çökertme içine yerleştirilmiş pencereler dikkati çekmektedir. Basık kemerli giriş açıklığının ahşap kapı kanatlarının üzerine, üçerden altı süsleme panosu yerleştirilmiştir.
Üstteki iki panonun üzerine yazılar yazılmıştır.
Diğer panolar, ahşap oyma tekniğiyle oluşturulmuş geometrik süslemeler ihtiva etmektedir.
Panolar çiçek şeklindeki madeni kabaralarla birbirinden ayrılmıştır.
Caminin yanında olduğu bilinen medresesinden hiçbir iz günümüze gelememiştir.
Caminin batısında bulunan ve demir parmaklıklarla çevrili olan hazirede sekiz adet mezar kitabesi bulunmaktadır.
Bunların üç tanesi kırılmış bir tanesi de toprağa gömülmüş vaziyettedir.
Yusuf Sinan' ın Mezar Kitabesi:
Caminin yanında Yusuf Sinan’ın Türbesi vardır.
Balıkesir çevresinde bulunan en eski kitabe olup yazısı "grift sülüs"dür.Başucunda bulunan mermer kitabenin iç yüzünde; "Kale'n-Nebiyyi aleyhisselâm: el-Mü'minûne lâ yemûtûn.
Nakl-i men dâru'l-fenâ ilâ dâru'l-bekâ (Nebi aleyhisselam buyumuş ki: Müminler ölmezler.
Belki dünya evinden ahiret evine nakil olunurlar.)" yazısı görülmektedir.
Baş taşının dış yüzünde ise; "Teveffa-el bin Habib el Kadı bi'ibn Hakim fî şehr-i Cemaziyyel ahir sene seb'a mi'e" Mezarın, arapça olan ve manzum yazılan ayak ucu kitabesinde ise şu satırlar bulunmaktadır.
"Hazret-i Ali buyurmuş ki:
Ey dünyası kendini meşgul eden kimse!
Uzun düşünceler seni mağrur etmesin.
Ömrü gafletle geçmesin.
Zira ecel yakındır, Ölüm bir kapıdır.
İnsanların cümlesi oraya girer
Ölüm ansızın gelir.
Kabir amel sandığıdır.
Haline sabır et, Ecelsiz ölüm yoktur.
Ölüm bir kâse şerbettir, insanların hepsi onu içer."
Kaynak: https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/balikesir/gezilecekyer/kursunlu-cami-hekimzade-yusuf-sinan-camisi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder