Ahi Evrân-ı Velî Camii, Kırşehir

Ahi Evrân-ı Velî Camii, Kırşehir Ahi Evran Camii, Kırşehir'in Ahi Evran Mahallesi’nde yer almaktadır. XIV.yüzyılda zaviye olarak yapıldığı tahmin edilmektedir. Seydi Beyoğlu Emir Hasan Bey 1450’de türbenin önüne bir bina eklemiş, Dulkadiroğlu Alaüddevle Bey bu eseri 1481’de genişletmiş, Ahi Evran soyundan bir şeyh de 1560-1561 yılında bir mescid ilave etmiştir. Caminin Mihrab ve Minberi Bu binaların eklenmesi ile cami küçük bir külliye görünümünü kazanmıştır. Caminin çevresinde Ahi Evran’ın türbesi ve bazı Ahilerin mezarları bulunmaktadır.  Kırşehir Belediyesi çevredeki yapıları kamulaştırarak caminin ortaya çıkmasına sebep olmuştur.  Çeşitli devirlerde tadilat gören yapı topluluğunu Vakıflar Genel Müdürlüğü 1968-1972 yıllarında restore etmiştir.  Bu tadilatı Y.Mimar Yılmaz Önge yapmıştır. Ahi Evrân-ı Velî Camii, Kırşehir Yapı topluluğu kesme taştan olup, iki bölümden meydana gelmiştir.  Bunlardan birinci bölüm, kubbeli bir giriş ve iki yanında yer alan mescit ve divanhane; ikinci bölüm ise bunlara bitişik olarak arkalarına eklenen bir orta sofa ile onun çevresindeki iki hücre, bir eyvan ve türbelerden meydana gelmiştir.  Yapı topluluğunun batıya açılan kapısı beyaz mermerden yapılmış ve buraya son tamirat esnasında zaviyenin avlu kapısındaki kitabesi konulmuştur.  Bu kitabede Sultan II.Mahmud’un 1819-1820 tarihli tuğrası ile Ahi Evran’ın ismi yazılıdır. Kapının sol tarafında bulunan minare XX.yüzyılın başlarında buraya eklenmiştir. Minare kaidesinin solunda batı cephesindeki bir kapıdan üzeri sivri tonoz örtülü divanhaneye girilmektedir.  Divanhanenin alt katı büyük bir pencere ile, üst katı ise eyvan biçimindeki bir açıklıkla giriş bölümüne bakmaktadır.  Cümle kapısından pencereli bir kasnak ile yükseltilmiş sivri kemerlerin taşıdığı bir bölüme geçilmektedir.  Buradan da eyvan biçimindeki mescide giriş sağlanmıştır.  Mescidin üzeri karşılıklı iki gömme ayağa oturtulmuş kemerlerin desteklediği sivri bir tonozla örtülmüştür.  Mescit batı cephesindeki iki, güney duvarındaki küçük bir pencere ile aydınlatılmıştır.  İbadet mekanında üzeri kemerli sade bir mihrap ve güneybatı köşesinde de ahşap bir minber bulunmaktadır.  Mihrabın üzerinde bu zaviyenin Kanuni Sultan Süleyman’ın izni ile 1560 yılında onarıldığı yazılıdır. Ahi Evrân-ı Velî Camii, Kırşehir Caminin giriş bölümünden türbe kısmına küçük kemerli bir kapıdan geçilmektedir.  Bu kapının üzerinde Dulkadiroğullarından Süleyman Bey’in oğlu Alaaddin Bey’e ait 1481 tarihli bir kitabe bulunmaktadır.  Türbe kubbeli bir merkezi mekan ile onun kuzey ve güneyinde bulunan iki simetrik hücreden ve doğuya doğru uzanan sivri tonozlu bir eyvandan meydana gelmiştir.  Bunlardan yüksek ve geniş bir kemerle Ahi Evran’ın türbesine geçilmektedir. Türbe birkaç basamak yüksekliğinde olup, burada Ahi Evran’ın sade ve ahşap sandukası bulunmaktadır.  Bu türbe içerisinde bulunan Şeyh Erzurumî’ye ait olduğu bilinen ahşap sanduka Ankara Vakıflar Genel Müdürlüğü’nde koruma altına alınmıştır. Ahi Evrân-ı Velî Camii, Kırşehir Türbe kuzey ve doğuya açılan alçı şebekeli birer pencere ile aydınlatılmıştır.  Türbenin içerisi XIX.yüzyılın kalem işleri ile bezenmiştir.  Türbe üzerindeki piramidal külahına son onarımlarda ejder figürüne benzer bir alem takılmıştır.  Türbenin yanında kime ait oldukları belli olmayan çok sade beş ahşap sanduka daha bulunmaktadır. Caminin yanında, orta sofanın güneyindeki kubbeli oda çevresindeki evlerin kamulaştırılmasından sonra ortaya çıkan temeller üzerine yeniden yapılmıştır.  Bu odada Ahi Evran’a ve diğer Ahilere ait belge ve eşyalar teşhir edilmektedir. KIRŞEHİR'DEKİ DİĞER CAMİLER