5 Eylül 2010 Pazar

Şirvani Mehmet Efendi (Şırvani) Camii, Şahinbey, Gaziantep

Şirvani Mehmet Efendi (Şırvani) Camisi
Gaziantep'in Seferpaşa Mahallesi’nde, Gaziantep Kalesinin batısında bulunan Şırvani Mehmet Efendi Camisi, Gaziantep Camileri arasında iki şerefeli tek cami oluşundan ötürü halk arasında "İki Şerefeli Cami" olarak tanınmıştır.

Peygamberimiz Hz.Muhammed’in torunlarından Hz.Hüseyin’in soyundan gelen Şirvani Seyyit Mehmet Efendi tarafından yaptırılmıştır.
Caminin kitabesi olmadığından kesin yapım tarihi bilinmemektedir.
İlk kez 14-15. yüzyıllara denk gelen Dulkadirli veya Memluklu döneminde yaptırılmıştır.

Yalnızca giriş kapısı üzerinde caminin 1681’de onarıldığını belirten bir kitabe bulunmaktadır. 
Arapça olan bu kitabede;
Eğer iyilik, eğer kötülük her ne edersen kendine edersin. Bu kapı 1092 yılında yeniden onarıldı” yazılıdır.

Cami kareye yakın dikdörtgen planıdır. İbadet mekanında mihrap önü pandantifli kubbe, kubbenin doğu ve batısı beşik tonoz, kuzeyi de ayna tonozla örtülüdür. Sivri kemer içersine alınmış mihrap yakın tarihlerde boyanmış ve özgün görünümünü yitirmiştir. Kündekâri tekniğinde, geometrik ve yıldızlardan oluşan minberi de aynı şekilde boyanmış ve özgünlüğünü, sanatsal değerini yitirmiştir. Bununla beraber minber Boyacı Camii’nde olduğu gibi kızaklıdır. Duvarda açılmış olan özel bölümüne girip çıkmaktadır.

Caminin önündeki son cemaat yeri de iç sivri kemerli olup üzeri ahşap bir çatı ile örtülmüştür.

1634 tarihli Şer'i Mahkeme kaydına Tekke Camii Mevlevihane'sinden daha eski bir mevlevihanenin mevcut olduğu bildirilmektedir. Bahsi geçen mevlevihanenin Klasik semahane planında yapılmış olan Şirvani Cami olması kuvvetle muhtemeldir.

Harime giriş kapısının dilimli iki zkemeri, Dulkadirli Beyliği mimarisinde çok sevilerek kullanılan bir üsluptadır. Harimde yer alan üst örtü tonoz şeklinde olmakla beraber mihrap önü kubbe ile örtülüdür. Miharbı sivri kemerli, ahşaptan yapılan minberi ise  on kollu yıldızlardan oluşan geçmelerel süslü olup, kündekari tekniğinde yapılmıştır.

Kızaklı olan minber, caminin en çok dikkat çeken özelliklerinden biri olup, bir diğeri ise batı duvarındaki mahfildir. Caminin mevlevihane olarak kullanıldığı zamanlarda sema esnasında mutrip ( saz ) heyetinin musiki icrasında bulunmaları için yapılmış mutrip mahfilidir.

1681 tarihinde yapılan onarımlarda eklenildiği düşünülen son cemaat yeri sivri kemerli olup, üç bölümden oluşmaktadır. 1947 yılında yeniden yapılan minare ili şerefeli olup, her şerefeye ayrı merdivenler ile ulaşılmaktadır.
Cami 2003-2004 yıllarında onarım geçirmiştir. Bu onarımda, avluya şadırvan ve zemin altına tuvaletler yapılmıştır.



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder