Nuh Paşa Camii, Karaman 1970 (Karaman Belediyesi Arşivi)
Nuh Paşa Camii, Karaman şehir merkezinde Koçak Dede Mahallesi’nde bulunmaktadır.Kapısının üstündeki kitabeye göre Osmanlı Devrinde Nuh Paşa tarafından 1596 yılında yaptırılmıştır.
Cami hakkında Evliya Çelebi şunları söylemektedir:
“Nuh Paşa Camii, gayet sanatlı ve işlemeli kârgir bina, kubbesi üzeri mavi kurşun örtülüdür.
Düzgün bir minaresi var ki bu şehirde misli yoktur.
Avlusunda fıskiye ve şadırvanı selsebil gibi fışkırıp bütün cemaat abdest tazeleyip Cenâb-ı Hakk’a yakınlaşırlar.
Camiin kıble kapısı üzerinde “Kâlellahu tebâreke ve taâla fî kitabi’l-mübin ‘Selâmün aleyküm
tıbtüm fedhulûhâ hâlidîn’ ” [Kur’ân-ı Kerîm, Zümer, 73] âyeti Karahisarî hattı ile müzehhep lacivert tezhip olunmuştur.
Görmeye değer bir camidir.
Bu şehirde bundan gayri kurşunlu cami yoktur”
Konya Vakıflar Müdürlüğü’ndeki 4 numaralı vakıflar ve vakfiyeler defterinin 445. sayfasında Nuh Paşa’nın Arapça bir vakfiye sureti vardır.
Burada şunlar yazmaktadır:
“Hayrat ve hasenat sahibi, ihsanı ve iyilikleri çok, emirlerin emiri, izzet ve ihtişam sahibi, Allah’ın yardımına mazhar olmuş, merhum Mahmut Efendi oğlu Hazreti Nuh Paşa, Allah yüceliğini arttırsın.”
Yine bu kitabeden öğrendiğimize göre Paşa evini caminin hemen yanına yaptırmıştır.
Nuh Paşa Lârende’de doğmuştur.
Kendisi maliyede yetişerek Lârende (1586) ve Diyarbakır defterdarlığı, Kıbrıs (1591) ve Sivas (1592) Beylerbeyiliği, baş defterdarlıktan (1593) azledildikten sonra Konya Valiliği (1596) yapmıştır.
1602 yılında kubbe veziri ve Anadolu’ya serdar olmuştur.
Nuh Paşa’nın vezirliği elinden alındıktan sonra emekli olarak Lârende’de zorunlu ikâmette bulunmuş ve burada vefat etmiştir.
1917 senesi Karaman Haritasında adı geçen Paşa Camii’ni de Konya Valiliği esnasında yaptırmıştır.
Vakıflar Genel Müdürlüğündeki Huruf-i Lâm defterindeki tedavül kayıtlarına göre Nuh Paşa Camii’nin müderrisi ve vaizi Şeyhü’l Kurra Osman Efendi’dir ve kendisi 1771 yılında ölünce yerine Lârende naibi Mehmet’in isteğiyle oğulları Seyyid Musa ve Seyyid İsa tayin edilmiştir.
Bu esere mimari açıdan bakıldığında caminin üstünü merkezi tek büyük ve sağır kubbenin örttüğü, sağa, sola ve kıble tarafına üç sıra halinde yedişer pencere açıldığı görülmektedir.
Son cemaat mahallinde üç kubbesi bulunur.
Kubbeye geçiş, içten Türk üçgenleri, dıştan da sekizgen bir kasnak üzerindedir.
Kubbeye geçiş, dıştan sekizgen tambur, içten ise Selçuklu üçgenleri ile sağlanmıştır.
Tavan kısmı boydan boya ahşap çıtalarla döşenerek çok kollu yıldızların oluşturduğu geometrik motiflerle süslenmiştir.
Bu çıtaların arasında kalan yerler kırmızı, mavi, lacivert ve siyah renklerle bitki süslemelerinin çizildiği, kalem işinin nadide örneklerinden oluşmuştur.
Bu açıdan 16. asır tahta işlemeciliğinin en güzel örneklerindendir.
Cami, tamamen kesme taştan, kare planlı olarak yapılmıştır.
Kuzeydoğu köşesinde tek şerefeli minaresi bulunmaktadır.
Karaman'daki Osmanlı devri eserlerindendir.
Minaresinin çok yüksek olmasının yanı sıra caminin Klasik Osmanlı Devri’nin etkisi altında kaldığı açıktır.
Caminin kuzeyinde duvarla çevirili bir de avlusu bulunmaktadır.
Yine aynı tarihlerde Nuh Paşa Hamamı (Yeni Hamam) inşa edilerek camiye vakfedilmiştir.
“Nuh Paşa Camii, gayet sanatlı ve işlemeli kârgir bina, kubbesi üzeri mavi kurşun örtülüdür.
Düzgün bir minaresi var ki bu şehirde misli yoktur.
Avlusunda fıskiye ve şadırvanı selsebil gibi fışkırıp bütün cemaat abdest tazeleyip Cenâb-ı Hakk’a yakınlaşırlar.
Camiin kıble kapısı üzerinde “Kâlellahu tebâreke ve taâla fî kitabi’l-mübin ‘Selâmün aleyküm
tıbtüm fedhulûhâ hâlidîn’ ” [Kur’ân-ı Kerîm, Zümer, 73] âyeti Karahisarî hattı ile müzehhep lacivert tezhip olunmuştur.
Görmeye değer bir camidir.
Bu şehirde bundan gayri kurşunlu cami yoktur”
Konya Vakıflar Müdürlüğü’ndeki 4 numaralı vakıflar ve vakfiyeler defterinin 445. sayfasında Nuh Paşa’nın Arapça bir vakfiye sureti vardır.
Burada şunlar yazmaktadır:
“Hayrat ve hasenat sahibi, ihsanı ve iyilikleri çok, emirlerin emiri, izzet ve ihtişam sahibi, Allah’ın yardımına mazhar olmuş, merhum Mahmut Efendi oğlu Hazreti Nuh Paşa, Allah yüceliğini arttırsın.”
Yine bu kitabeden öğrendiğimize göre Paşa evini caminin hemen yanına yaptırmıştır.
Nuh Paşa Lârende’de doğmuştur.
Kendisi maliyede yetişerek Lârende (1586) ve Diyarbakır defterdarlığı, Kıbrıs (1591) ve Sivas (1592) Beylerbeyiliği, baş defterdarlıktan (1593) azledildikten sonra Konya Valiliği (1596) yapmıştır.
1602 yılında kubbe veziri ve Anadolu’ya serdar olmuştur.
Nuh Paşa’nın vezirliği elinden alındıktan sonra emekli olarak Lârende’de zorunlu ikâmette bulunmuş ve burada vefat etmiştir.
1917 senesi Karaman Haritasında adı geçen Paşa Camii’ni de Konya Valiliği esnasında yaptırmıştır.
Vakıflar Genel Müdürlüğündeki Huruf-i Lâm defterindeki tedavül kayıtlarına göre Nuh Paşa Camii’nin müderrisi ve vaizi Şeyhü’l Kurra Osman Efendi’dir ve kendisi 1771 yılında ölünce yerine Lârende naibi Mehmet’in isteğiyle oğulları Seyyid Musa ve Seyyid İsa tayin edilmiştir.
Bu esere mimari açıdan bakıldığında caminin üstünü merkezi tek büyük ve sağır kubbenin örttüğü, sağa, sola ve kıble tarafına üç sıra halinde yedişer pencere açıldığı görülmektedir.
Son cemaat mahallinde üç kubbesi bulunur.
Kubbeye geçiş, içten Türk üçgenleri, dıştan da sekizgen bir kasnak üzerindedir.
Kubbeye geçiş, dıştan sekizgen tambur, içten ise Selçuklu üçgenleri ile sağlanmıştır.
Tavan kısmı boydan boya ahşap çıtalarla döşenerek çok kollu yıldızların oluşturduğu geometrik motiflerle süslenmiştir.
Bu çıtaların arasında kalan yerler kırmızı, mavi, lacivert ve siyah renklerle bitki süslemelerinin çizildiği, kalem işinin nadide örneklerinden oluşmuştur.
Bu açıdan 16. asır tahta işlemeciliğinin en güzel örneklerindendir.
Cami, tamamen kesme taştan, kare planlı olarak yapılmıştır.
Kuzeydoğu köşesinde tek şerefeli minaresi bulunmaktadır.
Karaman'daki Osmanlı devri eserlerindendir.
Minaresinin çok yüksek olmasının yanı sıra caminin Klasik Osmanlı Devri’nin etkisi altında kaldığı açıktır.
Caminin kuzeyinde duvarla çevirili bir de avlusu bulunmaktadır.
Yine aynı tarihlerde Nuh Paşa Hamamı (Yeni Hamam) inşa edilerek camiye vakfedilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder