Selçuklu ağaç işçiliğinden Osmanlı ağaç işçiliğine geçişin güzel bir örneği olan minber, kündekâri tekniğinde yapılmıştır.
Minber bütünüyle kainatı sembolize ediyor.Minberin giriş kapısının üzerindeki kitabede altın yaldızla Osmanlıca olarak;
'Yıldırım Bâyezîd Han tarafından hicri 804 (miladı 1402) yılında yaptırılmıştır' ibaresi yer alıyor.
Sarmaşık motifleriyle süslü olan tırabzanların sağ çıkış ikinci kolonu üzerinde süsleme motifine münasip sülüs tarzda yazılmış, Devaklı Abdülaziz oğlu Mehmet işi ibaresi dikkat çekiyor.
Sanatkarın bu imzası son yıllarda fark edildi.
6 asırlık bir minber...
Tarihi minber üzerinde güneş ve galaksi sistemleri var.
İddiaya göre, gezegenlerin büyüklük oranları ve yörüngeleri gerçek oranlarla örtüşüyor....
Minberin doğu yakasında (mihraba bakan yüz) Güneş sistemi, Batı yakasında ise Galaksi Sistemi yer alırken evrenin kül olarak tasvir edildiği ileri sürüldü.
600 yıllık tarihi minberdeki şekillerin bu tespiti doğruladığı iddia ediliyor.
Minberin her iki yüzünde de şaşırtıcı şekilde birer evren krokisi var.
Bu sadece bir tesadüf mü, yoksa bu minberin banisi gerçekten bir astronomi hayranı mıydı?
İddiaya göre, gezegenlerin büyüklük oranları ve yörüngeleri gerçek oranlarla örtüşüyor....
Minberin doğu yakasında (mihraba bakan yüz) Güneş sistemi, Batı yakasında ise Galaksi Sistemi yer alırken evrenin kül olarak tasvir edildiği ileri sürüldü.
600 yıllık tarihi minberdeki şekillerin bu tespiti doğruladığı iddia ediliyor.
Minberin her iki yüzünde de şaşırtıcı şekilde birer evren krokisi var.
Bu sadece bir tesadüf mü, yoksa bu minberin banisi gerçekten bir astronomi hayranı mıydı?
Üçgen ve dikdörtgen yüze ikisi birlikte Güneş Sistemi'nin kabartma formlarla işlendiği bir alan var.
Gezegenlerin her biri yörünge hareketleriyle birlikte küresel kabartma motifler halinde Güneş'e olan uzaklık ve aralarındaki büyüklük karşılaştırmaları da verilerek olması gereken yerlerde.
Gezegenler, Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün, Pluto şeklinde olan Güneş'e uzaklık sıralaması da doğru.
Büyüklük mukayesesi de baz alındığında Dünya'dan elli bin defa daha büyük olan Güneş, büyük bir ustalıkla mükemmel şekilde işlenmiş durumda.
Anlaşılacağı üzere dünyanın yuvarlak olup olmadığının bile tartışıldığı bir devirde bir ahşap işçisi bile o dönemde bilinen tüm gezegenleri rastgele bir yıldız olarak değil, güneş sistemimizdeki birer gezegen olarak işlemiş.
Minberde on dört basamak bulunmaktadır.
Minber uzunluklarının basamak sayısını doğrudan etkilemediği görülmektedir.
6.23 m.lik ölçüsüyle Erken Dönemde en uzun minberdir.
Minberde, batı cephede dokuz, on, on iki kollu yıldızlar, doğu cephede ise sekiz ve on iki kollu yıldızlar birbirine bağlanmaktadır.
Geçit bölümünde, minberin batı yönünde dokuz, on, on bir kollu, batı yönünde ise on, on bir, on üç, ve on dört kollu yıldızlar ile birbirine bağlanmaktadır.
Kaynaklar:
- https://www.akmb.gov.tr/
- Bursa Ulu Camii'nin Mimarî Özellikleri, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü, Oğuzhan ÜRGEN, 2019.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder