Selimiye Camii, Edirne
Edirne’nin ve Osmanlı İmparatorluğu’nun simgesi olan Cami, kentin merkezinde, eskiden Sarıbayır ve Kavak Meydanı denilen şimdi ise Yeni Mahalle denilen mahallede bulunmaktadır.Burada daha evvel Yıldırım Bâyezîd’in bir saray yaptırdığı bilinmektedir.
Eserin mülkiyeti Sultan Selim Vakfındadır.
Mimar Sinan’ın 80 yaşında yaptığı ve "Ustalık eserim" dediği anıtsal yapı Osmanlı Türk sanatının ve Dünya Mimarlık Tarihinin baş eserlerindendir.
Kesme taştan yapılan cami iç bölümüyle 1.575 m2’lik, tümüyle 2.475 m2’lik bir alanı kaplar. Mimar Sinan’ın 80 yaşında yaptığı ve "Ustalık eserim" dediği anıtsal yapı Osmanlı Türk sanatının ve Dünya Mimarlık Tarihinin baş eserlerindendir.
Selimiye Camii'nin Eski Bir Fotoğrafı
1569-1575'da II.Selim’in emriyle yaptırılan, çok uzaklardan dört minaresi ile dikkat çeken cami, kurulduğu yerin seçimi ile de Mimar Sinan’ın aynı zamanda usta şehircilik uzmanı olduğunu göstermektedir. Mimarlık tarihinde en geniş mekâna kurulmuş eser olarak nitelenen Selimiye Camii, yerden yüksekliği 43,28 m. olan, 31,28 m. çapındaki kubbesiyle ilgi çekmektedir.
Ayasofya’nınkinden daha büyük olan kubbe, 6 m. genişliğindeki kemerlerle birbirine bağlanan 8 büyük payeye oturtulmuştur.
Köşelerde dört, mihrap yönünde bir yarım kubbe merkezi kubbeyi destekler.
Caminin İçinden Bir Görünüm
Binayı, kubbe kasnağında 32 küçük pencereyle, yüzlerdeki üst üste 6 dizide çok sayıdaki pencere aydınlatmaktadır. Mimar Sinan’ın yaptığı 8 dayanaklı cami planının en başarılı örneğidir.
Önünde 18 kubbe ve 16 sütunla çevrili revak bulunmaktadır.
Ortada mermerden bir şadırvanı vardır.
Son cemaat mahalli, kalın yuvarlak 6 sütun üzerine 5 kubbelidir.
Mermer işlemeli giriş kapısı üzerindeki kubbe yivli, diğerleri düzdür.
Caminin 3,80 m. Çapında, 70,89 m. yüksekliğindeki üçer şerefeli dört minaresi bulunmaktadır.
Caminin Minberi
Giriş yönündeki minarelerde şerefelere tek yolla, diğer ikisinde ise üç şerefeye ayrı ayrı yollardan çıkılmaktadır. Cami, mimari özelliğinin yanında, taş, mermer, çini, ahşap, sedef gibi süsleme özellikleri ile de çok mühimdir.
Mihrap ve minberi mermer işçiliğinin baş eserlerindendir.
Ortasında 12 mermer sütuna oturan müezzin mahfili yer almaktadır.
Sağda kitaplık bulunmaktadır.
Mihrabın solunda hünkâr mahfili vardır.
Bunun alt bölümü tavanındaki kalem işleri ise devrin özgün özelliklerini aksetmektedir.
Kubbe ve kemerleri süsleyen özgün kalem işleri, son tadilatlarla temizlenmiştir.
Eserin çini süslemelerinin de Osmanlı ve dünya çini sanatında ayrı bir yeri vardır.
XVI.yüzyıl çiniciliğinin en güzel örnekleri olan bu çiniler, sır altı tekniğinde olup, İznik’te yapılmıştır.
Mihrap duvarı, minber köşk duvarı, hünkâr mahfili duvarları, kadınlar mahfili, kemer köşelikleri, kıble yönündeki pencere alınlıkları çinilerle bezenmiştir.
Mihrap duvarındaki büyük çini panolarda da al, mavi çiçek ve yaprak süslemeler, pencere üstlerinde lacivert üzerine ak, sülüs Fatiha Sûresi yazılı kartuşlar, en üstte de geniş bir ayet bordürü yer almaktadır. Minber köşkündeki çini pano, lacivert üzerine ortada kırmızı, ak bahar çiçekli ağaç altında yaprak, sümbül ve lalelerle bezenmiştir.
Selimiye Camii
Hünkâr mahfili çinileri zenginliği ve çeşitliliği ile ilgi çekmektedir.Mermer mihrabın sivri kemerli alınlığında lacivert üzerine ak sülüsle, ayet yazısı vardır.
Bu bölümdeki kırmızı, mavi, yeşil renkli şakayıklar, bahar ağaçları, beyaz üzerine iri mavi rozetli ve çevresi çiçekli panolar, baklava biçimi yapraklar arasında karanfiller ve bahar dalları XVI.yüzyıl çinilerinin en güzel örnekleridir.
Hünkâr mahfili çinileri arasında, bir saraydan getirilerek buraya sonradan konmuş olabileceği düşünülen iki elma ağacının oluşturduğu “Elmalı Pano”nun Osmanlı çinilerinde özgün süsleme olarak ayrı bir yeri vardır.
Bu bölümde sivri kemerli pencere alınlıklarında, lacivert üzerine ak sülüsle ayetler ve iki pencere arasında tepeye yine lacivert üzerine ak kûfi yazılı kare pano da ilgi çekicidir.
Hünkâr mahfili duvarlarının yarısını kaplayan bu çiniler, mihrap çinilerinden daha niteliklidir.
Bu dershanelerin bir bölümü ve medrese, Edirne Müzesi’nin çeşitli bölümlerini oluşturmaktadır.
Cami terasının altında yer alan Arasta (çarşı) III.Murad zamanında Selimiye’ye vakıf olarak yaptırılmıştır.
Mimarı Davut Ağa’dır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder