18 Ağustos 2010 Çarşamba

Nuruosmaniye Camii ve Külliyesi










Nuruosmaniye Külliyesi; Osmanlı mimari anlayışından uzak, barok tarzı batılı mimari anlayışın denendiği, süs ve işlemelerin çokça kullanıldığı bir külliyedir. Külliye’nin yapımına I. Mahmut zamanında başlanmış, Sultan’ın ömrü bitirmeye vefa etmeyince, III. Osman tarafından bitirilmiştir. Külliyenin mimarı hakkında kesin bir bilgi elimizde olmasa da bazı kaynaklarda Rum olduğu sanılan, külliye baş mimarı Simeon Kalfa tarafından yapılmış olduğu söylenmektedir. Külliye planında; cami, kütüphane, türbe, imaret, medrese, sebil, hünkâr mahfili ve çeşme bulunur.
Cami  
Cami’nin merkezi, koca bir kubbeyle örtülüdür ve bu kubbe Osmanlı camilerinde kullanılmış en büyük kubbelerden biri olma özelliğine sahiptir. Mihraptaki çıkıntılar ve silmeler Osmanlı mimari geleneğiyle bağdaşmayan, aykırı bir tarzdır. Cami, Fatma Hanım Mescidinin yerine, 1749 Ocak’ından 1755 Aralık’ına kadar süren zaman diliminde inşa edilmiştir. Camide bulunan yazıların büyük bir bölümü; Hattat Bursalı Ali Efendi, Mehmet Rasim, Seyyid Abdulhalim ve Fahrettin Yahya tarafından yazılmıştır. Duvarları çevreleyen içbükey kornişlerde Fetih Suresi yazılıdır ve camide “S” ve  “C” biçiminde eğrisel kemerler kullanılmıştır.
İkişer şerefeli iki minaresiyle ve çevresi küçük kubbelerle çevrilmiş “U” şeklindeki avlusuyla farklı bir hava yakalayan Nuruosmaniye Külliyesi’nde kullanılan barok ve rokoko bezemeler, Osmanlı ustalarının elinde farklılaşmış ve eşsiz sanatsal süslemeler olmayı başarmıştır.
  
Diğer Yapılar
  
Önünde üç kemerli bir revak bulunan, kubbeli ve dörtgen türbenin dış yüzey işlemeleri İtalyan baroğunu yansıtır. Külliye I. Mahmut tarafından yapılmış olsa da Külliye türbesinde III. Osman’ın annesi Şehsuvar Valide Sultan’ın sandukası bulunur.











Caminin güney cephesinin batı yakasında imaret, doğu yakasında ise medrese bulunur. Medrese revaklı olup, orta avluyu çevreleyen odalardan müteşekkildir. İmaret ise küçük bir avlu, mutfak ve yemekhaneden meydana gelmiştir. Medrese ve imaret günümüzde Kuran kursu olarak faaliyet göstermektedir.
Külliye Kütüphanesi’nde ana kubbeyi dört sütunun taşıdığı ve iki tane yarım kubbeyle bu ana kubbenin desteklendiği görülür. Ayrıca daha sonra ilave odalarla güçlendirilmiş olan kütüphanenin altında bir bodrum bulunmaktadır. Nuruosmaniye Külliyesi bir teras üzerine bina edilmiş ve üç yönde bu terasların altına dükkânlar yerleştirilmiştir. Bu dükkânlar bugünde kullanılmaktadır.
 
Osmanlı mimarisinde bir dönüm noktası olan Nuruosmaniye Külliyesi, diğer külliyelerden ayrı tutulmalıdır. Batılılaşma eğilimlerin mimaride de kendini göstermeye başladığı bir dönemde, batı mimarisinden etkilenen bu külliye, kentin koşuşturması içinde ilk günkü ihtişamını korumayı başarmıştır.

NURUOSMANİYE CAMİİ

 

PERTEVNİYAL VALİDE SULTAN CAMİİ ANA SAYFA


MİHRİMAH SULTAN CAMİİ

ŞEHZADE CAMİİ




 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder