Kale Camii, Kalecik, Ankara
Kale Camii, Ankara'nın Kalecik ilçesinde Kale Mahallesi’nde Kalecik Kalesi’nin güneyinde yer alır.
Cami, kuzey-güney doğrultusunda uzanan meyilli bir araziye inşa edilmiştir.
Eserin yapım tarihini ve banisini bildiren herhangi bir kitabe bulunmamakla birlikte mihrabındaki batılılaşma dönemi özelliği gösteren süslemelerden hareketle 19. yüzyıla tarihlenmesi mümkündür.
Eserin kuzeyine sonradan eklenmiş mekânda cami hakkında bilgi veren Türkçe bir levha görülmektedir ve bu levhada eserin 1856 yılında inşa edildiği belirtilmektedir.
Eser yapıldığı tarihten bu yana kayda değer bir tamirat görmemiştir.
Cami, kareye yakın dikdörtgen planlı harim ve bunun kuzeyine sonradan eklenmiş bir giriş mekânından oluşmaktadır.
Caminin Mihrabı
Ayrıca doğu cephenin kuzeyine bitişik, günümüze yakın yıllarda yapılmış ve depo olarak kullanılan bir müştemilatı da mevcuttur.
Cami, kırma çatılı olup dıştan alaturka kiremitlerle kaplanmış, içten ise düz bir ahşap tavan ile örtülmüştür.
Beden duvarları kerpiç malzeme ile örülmüştür.
Yapıda meydana gelebilecek deformasyonları önlemek amacıyla kerpiç ile birlikte ahşap hatılların da kullanıldığı sıvası dökülen kısımlardan anlaşılmaktadır.
Kübik ibadet mekânı, güney ve batı cephedeki iki, doğu cephedeki üç pencere açıklığı ile aydınlanmaktadır.
Boyuna dikdörtgen form ve ahşap doğramalara sahip bu açıklıklar, güney ve batı cephede duvar yüzeyinin üst kesiminde yan yana yerleştirilmiş, doğuda ise ikisi üstte bir tanesi de altta olmak üzere düzenlenmiştir.
Caminin kuzey cephesi ahşap malzemeden üçgen bir alınlıkla vurgulanmıştır.
Cepheye sonradan eklenmiş kısım betonarme olarak inşa edilmiş ve günümüz de ayakkabılık olarak
kullanılmaktadır.
Bu mekânın batı cephesinde basit bir giriş açıklığı vardır.
Caminin Tavanı
Buradan harime geçis, kuzey cephe ortasındaki çift kanatlı kapı aracılığıyla sağlanmaktadır.
Harim günümüzde bakımsız bir görünüme sahiptir.
Duvar yüzeylerinde sıvalar yer yer dökülmüştür.
Doğu ve batı cephede boyuna dikdörtgen formda simetrik bir dolap nişi dikkati çekmektedir.
Caminin tavanı orijinaldir ve göbek kısmına otuz üç tane çıtayla merkezden çevreye doğru yayılan bir kompozisyon işlenmiştir.
Bu kompozisyon testere dişi biçiminde ince bir bordürle çerçevelenmiştir.
Caminin güney cephe ortasındaki mihrabı alçı malzemeden kalıplama tekniği kullanılarak meydana getirilmiştir.
Mihrap nişini farklı genişliklerde üç bordür kuşatmaktadır.
En dış bordür, 15 cm. genişliğindedir.
“S” kıvrımlar yaparak ilerleyen ince dallar ve bu dallara bağlanan altı dilimli bahar çiçeğini andıran motiflerle bordür kompozisyonu teşkil edilmiştir.
“Kelime-i Tevhid” ibaresinin yer aldığı ikinci bordür 14 cm. genişliğindedir.
Üçüncü bordür 12 cm. genişliğe sahiptir.
Bordür kompozisyonunda “S” seklinde kıvrımlar yaparak ilerleyen dallar ve bu dallara ince saplarla bağlanan C biçimli akantus yaprakları yer almaktadır.
Üçüncü bordür ile kavsara arasında yer alan köşelikte sonradan yerleştirilmiş simetrik birer tabak görülmektedir.
Mihrabın kavsarası yarım kubbe biçimindedir ve yüzeyinde birbirinin tekrarı vazodan çıkan çiçeklerden ibaret natürmort bir kompozisyon yer almıştır.
Nişin alt kısmı yarım daire planlı olarak düzenlenmiş ve bu kısımda iki farklı kompozisyon işlenmiştir.
Üst kesimde her biri kartuş içerisine alınmış, vazo içerisindeki çiçeklerden ibaret natürmortlar yan yana sıralanmıştır.
Alt kısımda ise dört şeridin belli aralıklarla birbirine ilmiklenmesiyle hasır örgüyü andıran girift bir geometrik süsleme oluşturulmuş ve bu süsleme üstten “Kelime-i Tevhid” ibaresiyle sınırlanmıştır.
Mihrabın üst kısmında tek sıra halinde dizilmiş ve on altı tane üçgenle meydana getirilmiş bir tepelik yer almaktadır.
Caminin minberi, vaaz kürsüsü ve kuzey cephedeki kadınlar mahfili yenidir ve herhangi bir tarihi değeri yoktur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder