30 Kasım 2021 Salı

Rüstem Paşa Camii, Süleymanpaşa, Tekirdağ

Rüstem Paşa Camii, Tekirdağ'ın Merkez Süleymanpaşa İlçesi Ertuğrul Mahallesi Mimar Sinan Caddesi’nde Rüstem Paşa Külliyesi'nin içerisinde yer almaktadır.
Kanuni Sultan Süleyman’ın sadrazamı ve damadı Rüstem Paşa (1500-1561) tarafından 1554 yılında Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. 

Tekirdağ’ın en güzel camilerindendir.

Cami geniş bir avlu içerisindedir. 
Düzgün kesme köfeki taşından kare planlı olarak yapılmıştır. 
Önünde çifte revaklı bir son cemaat mahalli bulunmaktadır. 
Kuzey yönündeki dış son cemaat mahalli ahşap çatılıdır. 
Bu çatı 22 sütun üzerine oturtulmuştur. 
İç son cemaat mahalli ise ortada haç tonozlu ve bunun iki yanında da ikişer kubbe ile örtülmüştür. 
Bu örtü sistemi ile ibadet mekânını örten kubbe üstten kurşun ile kaplanmıştır. 
Son cemaat mahallinden camiye giriş kapısı stalaktitli olup, çevresi dikdörtgen bir bordür içerisine alınmıştır. 
Portalin iç yanlarına da stalaktitli birer mihrapçık yerleştirilmiştir. 
Giriş kapısının üzerinde stalaktitler arasında inşa kitabesi bulunmaktadır.

Kitabe:
“Rüstem-i düstur-ı Azam Hak rızasın kasd edüp
Bu makamı eyledi manend-i gülzar-ı naim
Lütf-ı nuru Zülcelal-in kalbine virüp ziya
Kâbe-i sıdk-ı safada eylesün anı mukim
Erişüp avn-ı Celil-i bi zeval-i lemyezel
Çün tamam oldu bu cay-ı can feza-yı hoş nesim
Safha maha utarit yazdı bir tarih-i hala
Ecrini and eylesün bu camiin Lûtf-u Kadim.
H.960 (1553).”

Daha küçük olan tadilat kitabesi ise portaldeki mihrapçıklardan sağdakinin üzerine konulmuştur. 
Bu portalin iki yanındaki dikdörtgen şekilde birer pencere de ibadet mekânına açılmaktadır. 
Bu pencerelerin yanlarında da stalaktitli çokgen mihrapçıklar bulunmaktadır.
 
İbadet mekânının üzerini tromplu bir kubbe örtmektedir. 
Ayrıca köşelere, duvarlara bitişik olarak yerleştirilmiş payeler de kubbeyi taşımaktadır. 
Payelerle köşelerdeki L şeklindeki ayakların arası sivri kemerli birer niş şeklindedir. 
Kubbe payandalarından güneydekinin arasında mihrap bulunmaktadır. 
Buradaki ayaklarla mihrap arkasına takviye payandaları yerleştirilmiştir. 
İbadet mekânı yuvarlak kemerli alçı şebekeli pencerelerle aydınlatılmıştır. 
İbadet mekânının birbirine simetrik olan doğu ve batı cephelerinde altta dört, bunların ortadan ikisi üzerinde de ikişer olmak üzere altı penceresi vardır. 
Bu pencerelerden üst sıradakiler sivri kemerli ve alçı şebekelidir. 
Alt sıradakiler dikdörtgendir.

İbadet mekânının içerisi ve kubbe beyaz badanalıdır. 
Kubbenin içerisi ince profillerle dilimlere ayrılmıştır. 
Kubbe kenarlarında ve ortasında Barok üslupta çiçek motifleri vardır. 
Caminin güney yönünde iki paye arasında bulunan mihrap yuvarlak bir niş şeklinde olup, XIX.yüzyılda yağlı boya ile boyanmıştır. 
Çevresinde profilli bir bordür ve üst kısmında da stalaktitli bir bölüm bulunmaktadır. 
Mihrap ile pencere arasına yerleştirilmiş olan minber mermerden ve oldukça sadedir. 
Yalnızca yan aynaları ile merdiven korkulukları geometrik motiflerle bezenmiştir.

Caminin kuzeybatısındaki minare kare planlı yüksek bir kaide üzerinde olup, gövdesi çok yüzlü ve tek şerefelidir. 
Minarenin kapısı iç son cemaat yerinde, caminin köşe duvarının içerisindedir.

Caminin önündeki şadırvan beş sütunun taşıdığı bir çatı ile örtülmüştür. 
Şadırvan düzgün olmamakla beraber on köşeli ve içeriden de beş sütunludur. 

Tek şerefeli minaresi caminin sağındadır. 
Giriş kapısı ceviz ağacı üzerine fildişi kakmalıdır. 
Kapı ve pencere kanatları geometrik motiflerle bezenmiştir.
Bahçedeki yuvarlak 5 sütunlu mermer şadırvan Sultan Abdülmecid zamanında yapılmıştır. 
Doğusundaki kütüphane, hamam, medrese yıkık bir haldedir. 
Batısında bulunan 6 kubbeli bedesten sağlam olup, 1965 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğünce restore edilmiştir. 
Camiyi yaptıran Rüstem Paşa’nın Türbesi İstanbul’da Şehzade Camii bahçesindedir. 
Caminin Marmara Denizi’ne bakan cephesinde Tekirdağ Valiliği tarafından bedesten hüviyetinde çarşı inşa ettirilmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder