24 Temmuz 2023 Pazartesi

Çakalız Camii, Melikgazi, Kayseri

Çakalız Camii, Melikgazi, Kayseri
Çakalız Camii, Kayseri'nin Merkez Melikgazi İlçesi Emirağa Mahallesi, Nazımbey Caddesi üzerinde  bulunmaktadır.
Caminin Mihrab alınlığındaki kitâbesinde, mihrab âyetinin altında, siyah renkle sağda; 990, solda; 1375 ve ortada da 1955 tarihi resm-i hattıyle yazılıdır.
Cami, bu kitâbeye göre, H.990/M.1582 tarihinde inşa edilmiştir.
H.1375/M.1955 yılında ise yıkılarak tekrar yaptırılmıştır.

Caminin Mihrab ve Minberi
Cami kare planlı kubbe örtülü harim ve üç bölümlü son cemaat mahallinden oluşmaktadır. 
Kubbesi betonarme olarak yapılmıştır. 
Kubbe kasnak üzerine oturmaktadır.
Üst örtü dışarı doğru bir kaç kademeli saçak şeklinde taşar.
Kare plânlı iç mekânda köşe trompları yoktur.
Caminin duvarları kesme taşlardan inşâ edilmiştir. 
Giriş kapısı ve pencereler dışarı doğru hafif çıkıntılı bir şekilde farklı taşlardan pervazlı olarak yapılmıştır.
Caminin mihrabı gri renkli mermerden geniş bir şekilde yapılmıştır. 
Yuvarlak kemerli olan mihrab nişi; daha önce Otmanoğlu ve Peynirli camilerinde görüldüğü gibi kare formlu mermer parçacıklarda şekillendirilmiştir. 
Camiin sağ köşesindeki sade işçilikli ahşap minber de mihrabla aynı tarihlerde yapılmıştır.
Mihrabın iki yanında üstte birer küçük pencere bulunmaktadır. 
Önceki eserlerde görüldüğü gibi Çakalız Camii'nde de; altta dikdörtgen formlu büyük ve üstte yuvarlak kemerli küçük pencereler yer alır. 
Bundan hareketle doğu cephesinde üç büyük, üç küçük; batıda iki büyük, iki küçük; kuzeyde de iki büyük pencere bulunmaktadır. 
Kubbe kasnağındaki küçük pencereler de sekiz adettir.
Bina içerisinde yuvarlak formlu iki beton kolona basan betonarme mahfele sağ arkadaki onbir  basamaklı demir bir merdivenle çıkılır.
Camiye sonradan ilave edilen son cemaat mahalli camiden daha dar bir alanda, sekiz yuvarlak sütun, sekiz sivri kemer şeklinde inşâ edilmiştir. 
Üzeri betonla düz bir şekilde örtülmüştür. 
Üç tarafı demir doğramalı câmekânla kapatılırken girişin solundaki bölüm imam odası olarak düzenlenmiştir.

Çakalız Camii, Melikgazi, Kayseri
Camiin kuzeybatı köşesine bitişik olan minare kesme taştan inşâ edilmiştir.
Caminin girişinin sağında, kuzeydoğu köşeye bir minber (köşk) minare yerleştirilmiştir. 
Minber Minare’nin, orijinalinde “camiden kalan avlu duvarı üzerinde, kuzeybatı köşede, avluya girişin sağında yerden 2,70 m. yükseklikteki bir kaide üzerinde inşa edildiği belirtilmektedir. 
Minare krem renkli kesme taş malzemeden inşa edilmiştir.
Altı adet silmeli altıgen minare sütunları yekpare taştan yapılmıştır. 
Sütunlar altıgen kare kaideler üzerinde yükselmektedir. 
Altıgenin köşeleri kaval silmelerle hareketlendirilmiştir. 
Sütun başlıkları kıvrımlı-geçmeli motiflerle bezenmiştir. 
Minarenin kemer düzenlemesi konikçe silinmiş iki dişli sivri kemer formunda olup, Hunat ve Gülük minarelerinin kemerleri ile aynı forma sahiptir. 
Tavan dışarı doğru çıkıntılı saçak kenarları atlamalı olarak yerleştirilmiş dişlerle tezyin edilmiştir.
Peteği iki parçadan oluşan, oldukça büyük tek bir parça taştan yapılmıştır. 
Külahı; altıgen olup,üç parça taştan oluşmaktadır. 
Üzerinde birkaç parça silme vardır.
Alttan yukarı doğru konik biçimde sivrilen külahın birinci taşında, altı adet ,ikinci taşında üç adet küçük pencere yer almaktadır.
Bunlar kuş evi olup, içteki kubbeli tavanla irtibatlıdırlar.
Külahın üst bölümü kırılmış olarak günümüze ulaşmıştır. 
Alemi günümüze ulaşmamıştır.
Camide herhangi bir tezyinatmevcut değildir.
Caminin duvarları kesme taştan, mihrabı mermerden yapılmıştır.
Cami, günümüzde ibadete açıktır.

        Kaynaklar:

  1. Doç.Dr.Yıldıray ÖZBEK, Yrd.Doç.Dr.Celil ARSLAN, Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri, Kayseri, 2008. (Kayseri Büyükşehir Belediyesi), s.299, 300, 301.
  2. İlhan Özkeçeci, Kayseri Cami Mimarisinde Minber Minareler, Kayseri, 1993, s.58.
  3. İlhan Özkeçeci, Tarihi Kayseri Cami ve Mescitleri, Kayseri, 1997, s.44.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder