1 Aralık 2022 Perşembe

Alaaddin Camii'nin Tarihçesi, Selçuklu, Konya

Alaaddin Camii, Selçuklu, Konya
Alaaddin Camii, Konya'nın Merkez Selçuklu İlçesinde Alaaddin Tepesi üzerinde bulunmaktadır.
Alâeddin Camii, Ulu Cami olarak da isimlendirilmektedir.

Selçuklu Sarayı’nın yakınında yapılan bu caminin kuzeye açılan kapısı üzerindeki dört satırlık kitabesinden Sultan Alâeddin Keykubat tarafından tamamlandığı yazılıdır.
Bunun sağ tarafındaki mermer üzerine iki satırlık kitabede ise mimarının Dımaşklı Mehmet bin Havlan, mütevellisinin de Atabeg Ayaz olduğu yazılıdır.
Caminin cümle kapısı üzerindeki üç satırlık Arapça kitabede de Sultan Alâeddin Keykubat zamanında, 1220’de Atabeg Ayaz’ın kontrolünde tamamlandığı yazılıdır.
Beş satır halindeki bir diğer kitabede de caminin inşasına, Sultan I.Keykavus’un emri ile 1219’da Atabeg Ayaz kontrolünde başlandığı yazılıdır.
Giriş kapısının sağındaki bir başka dört satırlık Arapça kitabede ise cami ile türbenin Kılıçarslan’ın oğlu Sultan Keyhüsrev’in oğlu Alâeddin Keykubat’ın 1219 yılında Atabeg Ayaz kontrolünde yapılmasını emrettiği yazılıdır.
Giriş kapısının kemeri üzerindeki yuvarlak bir çini panonun içerisinde de iki Arapça yazı bulunmaktadır.
Bunlarda Sultanın unvanları belirtilmiş ve diğer yazıda da 1220 yılında Kerimüddin Erdişah tarafından yapıldığı yazılmıştır.
Kerimüddin Erdişah’ın kim olduğu ve ne gibi görevlerde bulunduğu bilinmemektedir.
Bu kitabelerden başka caminin batı duvarında iki kitabe daha bulunmaktadır.
Bunların her ikisinde de Sultan Alâeddin’in ismi Keykubat olarak geçmektedir.
Doğu tarafındaki kapı üzerinde de Konya Valisi Sururi Paşa tarafından 1889-1890 yılında Sultan II.Abdülhamid’in fermanı ile harap durumda olan ve bazı yerleri yıkılmış olan caminin tamir edildiği yazılıdır.
Caminin karşıdan görünümü...Adeta bir kaleye benzemektedir.
Altunba vakfiyesine dayanılarak Sultan Camii olarak tanınan ve Sultan I.Mesut (1116-1155) tarafından caminin yapımına başlandığı, oğlu II.Kılıçarslan’ın (1155-1192) yaptırdığı caminin aynı yerde olduğu iddia edilmiştir.
Cami içerisindeki ahşap minberin kitabesinde de Sultan I.Mesut ile oğlu II.Kılıçarslan’ın isimleri ve minberi yapan usta Ahlatlı Hacı Mengüberti’nin isimleri yazılıdır.

Prof.Dr.Semavi Eyice’ye göre; bu kitabelere dayanılarak Sultan I.Mesut’un burada bir caminin inşasını başlattığı ve küçük ölçüdeki bu caminin Sultan I.İzzeddin Keykavus’un (1210-1219) tamamen yıktırıp yeniden yapımına başlarken öldüğü ve kardeşi Alâeddin Keykubat (1219-1236) zamanında tamamlanmıştır.
Mehmet bin Havlan isimli mimar da özellikle kuzey cepheyi yaptırmıştır.
Eserin bina emini de Atabeg Ayaz’dır.

Alâeddin Camii Sultan II.Abdülhamid tarafından tamir edilmiş, bazı değişiklikler yapılmış, 1914-1918, 1920-1923 ve 1940-1945 yıllarında savaş sebebiyle(!) askerlere tahsis edilerek ibadete kapatılmıştır. 
Yanında inşa edilen su deposu ve bazı görüşlere göre de Alaeddin  Tepesi çevresinde inşa edilen yol yüzünden bu değerli caminin oturduğu zeminde kaymalar oldu ve cami esaslı bir sağlamlaştırma çalışması gördü.
Duvarlarında çatlakların belirmesi münasebetiyle 1958 yılında tadilata alınmıştır.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder