19 Eylül 2010 Pazar

Çalık Camii, Kilis

Çalık Camisi
 Çalık Camii, Kilis
Çalık Camii, Kilis il merkezinde Aşırt Mahallesi’nde bulunmaktadır.
Cami, Hacı Ali Bin Çalık Mehmet Ağa (Çalık Hacı Ali) tarafından 1683’de yaptırılmıştır.
Bunu belirten beş beyitlik bir kitabe son cemaat yerinden ibadet mekanına açılan kapı üzerindedir.

Kapının üzerindeki Kitabede şöyle yazmaktadır:
Habbezâ Hacı Ali ol sahibi-i hayr ü himem
Ki eyledi bu cami ile medreseye resmen tamam
Talübân-ı l’ime me’vasın itti beraberinde hem
İdeler dâim salat-ı penç-gâhı hass-u âm
Bu iki cây-ı ferahzânın beyân-ı sâlini
Diledim bir mısra-ı garrade idem intizâm
Medrese sâlin beyan ide hurûf-u sâdesi
Hâldâr-ı câmi’a tarih ola mâ-lâ-kelâm
İrdi hâtiften nidâ kim Şevkiyâ tarihidir
Medrese hayrâtıdır Hacı Ali’nin ber-devam
1095 (1683)

Caminin batısındaki kapısı üzerinde 1911 yılında tadilattan geçirildiğini gösteren bir kitabesi bulunmaktadır.

Cami kıbleye paralel tek sahınlı olup, mihrap önü kubbelidir.
Kuzeyinde üç kemerli bir son cemaat yeri bulunmaktadır.
Caminin doğusuna1960 yılında üç kemerli bir son cemaat yeri ve büyük bir kubbe ile örtülü ibadet mekanı yapılmak sureti ile genişletilmiştir.
Caminin kuzeyinde, avlunun üç tarafına sıralanmış hücrelerden meydana gelen bir de medresesi vardır. Büyük bir ihtimalle bu cami medresenin mescididir.
Günümüze bu medreseden yalnızca doğudaki iki hücre, doğu duvarındaki niş gelebilmiştir.
Avlunun doğusunda bulunan beş oda aynı şekilde batıda da hücrelerin devam ettiğini göstermektedir.

Caminin avlusuna doğu, kuzeybatı ve güneybatıdaki üç ayrı kapıdan girilmektedir.
Cami altı sivri kemerli ahşap örtülü son cemaat yeri ve mihraba paralel olarak uzanan tek sahınlı iki bölümü ile dikdörtgen bir plan göstermektedir.
Bunlardan doğudaki kubbeli mekan 1960 yılında yapılmıştır.
Batıdaki mihrap önü kubbeli mekanı yapının günümüze gelebilen orijinal bölümüdür.
Orijinal ibadet mekanı 13.20x6.40 m. ölçüsünde olup, mihrap önü kubbesinin doğu ve batısında kalan bölümler beşik tonozlarla örtülmüştür.

Caminin iki mihrabı bulunmaktadır.
Bunlardan orijinal olanı giriş kapısının ekseninde yer almaktadır.
Bu mihrap sivri kemerli, sade bir niş şeklinde olup, günümüzde dolap olarak kullanılmaktadır.
Caminin ibadet mekanı doğuya doğru genişletilince bu mihrap iptal edilmiş ve yeni mihrap yapılmıştır.
Eski mihrabın doğusundaki minber ise taht şeklinde olup sonradan buraya eklenmiştir.
Minare ve güneybatıdaki portalin siyah ve sarı renkli taşları dışında başka bir süslemesi bulunmamaktadır.

Minare caminin sağında, güneybatı köşesinde, kare kaide üzerinde, çokgen gövdeli olarak kesme taştan yapılmıştır.
Tek şerefeli minarenin gövdesi iki kuşakla bölümlere ayrılmış, şerefe altı da mukarnaslarla bezenmiştir. 


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder